Yabancılara Satılmış Türk Markaları
Yabancılara Satılmış Türk Markaları – Türk iş insanları tarafından onlarca yıl önce kurulmuş ve Türkiye’nin en büyükleri haline getirilmiş dev markaların bazıları zaman içerisinde çeşitli sebeplerle yabancılara satıldı. Satılan bu markaların isimleri değiştirilmedi, faaliyetleri değişmedi ve hatta daha fazla yatırımla daha da büyüdüler. İşte isimlerini gördüğümüzde direkt Türk markası dediğimiz ama yabancılara satılmış Türk markaları…
Yabancılara Satılmış Türk Markaları
Petrol Ofisi
1941’de bir kamu kuruluşu olarak kurulan, Türkiye’nin Pazar lideri olan, 2000’de özelleştirilen Petrol Ofisi, 2010’dan bu yana yabancıların elinde. Özelleştirildikten sonra 2006’da hisselerin %34’ünü, 2010’da ise %54’ünü satın alan Avusturya merkezli OMV, 2017’de elinde bulunan %95 hisseyi Hollanda merkezli Vitol’e satmıştır.
Beymen
1971’de Osman Boyner tarafından kurulan hazır giyim markası Beymen, 90’ların başlarından itibaren sektöründe Türkiye’nin en büyüklerinden biri oldu ve Katarlıların dikkatini çekti. Daha sonra Katar merkezli yatırım şirketi Mayhoola tarafından büyük çoğunluğu satın alındı.
İçim
1996’da kurulan ve daha sonra Ülker’in satın aldığı Ak Gıda’nın ürünlerinden biri olan İçim, ülkemizde en çok satılan süt ürünleri markalarından biridir. Ayrıca Ak Gıda’nın bünyesinde sadece Bim’in sattığı Dost Süt ve çeşitli markalar da bulunmaktadır. Ak Gıda 2015’te Fransız şirket Groupe Lactalis’e satılmıştır.
Hayat Su
1984 yılında üretime başlayan Hayat Su, Türkiye’nin en eski su markalarından biridir. Ancak hisselerinin bir bölümü Sabancı’ya ait olan Hayat Su da yabancılara satılmış dev Türk markaları arasına girmekten kurtulamamış ve 1997’de Fransız Danone’ye satılmıştır.
Doğadan
1975 yılında Demle adı ile Nevzat Karpuzcu tarafından kurulan Doğadan, Türkiye’yi poşet çay ile tanıştıran markadır. 1985’te isim değişikliğine giden Demle, Doğadan adını almıştır. 1998 yılında yarısı İsviçre merkezli MKT Holding’e 2007’de ise tamamı Coca-Cola’ya satılmıştır.
Cola Turka & Çamlıca & Saka Su
Cola Turka, bir diğer eski Ülker markası. Ülker’in kurduğu ve 2003’te piyasaya sürdüğü Cola Turka, o yıllarda özellikle de reklamları ve “Bir Amerikan Rüyası” sloganı ile oldukça dikkat çekmişti. Ancak Ülker, Türkiye pazarında Coca-Cola’ya yenilmeyi kabullenmedi ve 2016’da Cola Turka’yı iyi bir teklif karşılığında Japonya merkezli Dydo Drinco şirketine sattı. Ülker, Cola Turka ile birlikte bünyesinde bulundurduğu Çamlıca Gazoz ve Saka Su’yu da aynı şirkete sattı.
Yeni Rakı
2003’te Tekel’in alkollü içecekler bölümünü satın alan ve bir süre Yeni Rakı’yı bünyesinde tutan Mey, 2006’da ABD’li yatırım şirketi Texas Pacific Grup’a sattı. Daha sonra Dünya’nın en büyük alkol üreticisi İngiltere merkezli Diageo, Yeni Rakı’yı bünyesine kattı. Yani bakmayın adının Yeni Rakı olduğuna, o da yabancılara satılmış dev Türk markaları arasında.
Kemal Kükrer
Türkiye’nin en büyük sirke üreticilerinden biri olan ve 1915’te kurulan Kemal Kükrer, Japonya merkezli Ajinomoto’ya 2013’te önce %50’si daha sonra tamamı satılmıştır.
Kent
1927’de kurulan Kent Gıda, Türkiye’nin en büyük şeker ve sakız üreticilerinden biridir. Başta Falım, First, Jelibon ve Topitop’un üreticisi olan Kent Gıda’nın %51’i 2002 yılında İngiltere merkezli Cadbury tarafından satın alındı. Daha sonra 2010’da Cadbury, ABD merkezli Kraft Foods’a satıldı ve Kent’in sahibi de değişmiş oldu. Özetle, bayram reklamları ile hafızalarımıza kazınmış ve bizden gibi görünen Kent de uzun zamandır yabancılara ait.
Peyman
1985’te Eskişehir’in üç kuruyemiş fabrikasının birleştirilmesi ile kurulan Peyman, 2016 yılında İngiltere merkezli yatırım şirketi Bridgepoint’e satılmıştır.
Banvit
1968’de Balıkesir’de kurulan ve özellikle de beyaz et sektöründe Türkiye’nin Pazar liderlerinden biri olan Banvit, 2017’de TBQ Foods’a satıldı. Brezilya merkezli BRF ve Katar merkezli Katar Yatırım Ortaklığı tarafından kurulan TBQ Foods, Banvit’in %79 hissesini 915 Milyon TL’ye satın aldı.
Hacı Şakir
1888’de Kırım’ın Kazan şehrinde Hacı Şakir tarafından kurulan marka, üretimini 1915’te İstanbul’a taşımıştır ve Türkiye’nin en eski sabun üreticisidir. Hacı Şakir, 1987’de Türkiye merkezli Maya Holding’e, 1999’da ise ABD merkezli Colgate-Palmolive grubuna satılmıştır.
İpek
Yabancılara satılmış dev Türk markaları listemizdeki bir diğer şampuan markası da İpek. Canan Kozmetik bünyesindeki İpek Şampuan, Canan Kozmetik’in tamamının Fransız L’Oreal şirketi tarafından satın alınması ile el değiştirmiş oldu ve Türklerin elinden çıkıp Fransızlara geçti.
Demir Döküm
Sektörünün öncülerinden olup, yabancılara satılan bir diğer Türk markası da Demir Döküm. 1954’te kurulan ve satılana dek Koç Holding bünyesinde bulunan Demir Döküm, 2007 yılında Almanya merkezli Vaillant şirketine satılmıştır.
Baymak
1967’te kurulan ve Demir Döküm’ün ciddi rakiplerinden biri olan Baymak’ın %50’si 1998’de Alman Wolf Group’a satılmış, daha sonra 2013’te tamamı Hollandalı BDR Thermea grubu tarafından alınmıştır.
Filli Boya
1988’de Betek Boya bünyesinde kurulan Filli Boya, 2002’de sektöründe Türkiye’nin Pazar lideri oldu. Henüz geçtiğimiz yıl yani 2019’da Japonya merkezli Nippon Paint’e satıldı.
Mutlu Akü
1945’te akü üretimine başlayan Mutlu Akü markası, 2013 yılında yabancılara satılmış dev Türk markaları arasına girdi. Türkiye’de akü pazarının %40’ını elinde bulunduran Mutlu Akü, Güney Afrika merkezli Metair Investments tarafından satın alındı.
