#OscarsSoWhite Hareketi – Kader Değiştiren Hareket
OscarsSoWhite Hareketi – Kader Değiştiren Hareket – Oscar artık kültleşmiş seremoni tadında bir etkinlik. Her yıl milyonlarca oyuncunun, senaristin, yönetmenin ve tabi ki filmlerin yeteneklerini konuşturdukları dev organizasyon. Oscar ödülleri her yıl farklı bir temayla gündeme oturuyor. Fakat son birkaç yıldır tek konu “#OscarSoWhite- Oscar Çok Beyaz” hareketi ve ortaya çıkan protestolar. 2016 yılında sosyal medya ‘da başlayan #OscarSoWhite hareketi birçok noktaya dikkat çekerek Oscar adaylarında çeşitliliği ciddi oranda arttırdı.
Peki nasıl başladı bu hareket?
OscarsSoWhite Hareketi – Kader Değiştiren Hareket
Bembeyaz Bir Etkinlik: Oscar
Oscar Ödülleri, en basit tanımıyla film endüstrisindeki sanatsal ve teknik başarılara verilen ödüllerdir. Kaliforniya merkezli Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi (Academy of Motion Picture Arts and Sciences)tarafından yılda bir kez verilir. Akademide bulunan yaklaşık 6.000 sinema profesyonelinin oylarıyla verilen ödüller sinema dünyasında uluslararası bir başarının göstergesidir.
Önceki cümlede bahsetmiş olduğumuz sinema profesyonelleri akademinin kimliği gizli üyeleridir. Üyelerinin %85’lik kısmı Amerika Birleşik Devletleri’nde bulunduğu bilinmektedir. Fakat şartları karşılayan diğer ülkelerden vatandaşların da üye olma hakkı var.
Öncelikle 1929 ‘dan bu yana her yıl verilen Oscar ödülünün hatta aynı isimle anılan heykelciğinin hikayesinden bahsetmek istiyorum. Ödülün asıl ismi “ Academy Award Of Merit ‘’. Bunun yanında “Akademi Heykelciliği ,Altın Ödül” gibi isimlerle de anılmaktadır. 1928 yılında Metro Goldwyn Mayer’in sanat direktörü Cedric Gibbons tarafından tasarlanmıştır. Heykelde aslında bir film makarasının üzerinde elinde kılıç taşıyan bir şövalye . Şövalyenin üzerinde durduğu makaranın beş tekerlek parmağı; aktörler, yazarlar, yönetmenler, yapımcılar ve teknik ekip olmak üzere Akademi’nin kollarını temsil ediyor.
Heykelin Oscar ismiyle anılmaya başlamasının arkasında çok bilinen şu hikâye var;
Akademi kütüphanesinde çalışan Margaret Herrick heykelciği amcası Oscar’a benzetmesi ile ödülün adı Oscar olarak kaldı. Akademi, Oscar ismini verilmeye başlandığı 10 yıl boyunca kullanmamıştır. 1939 yılına kadar resmi olarak Oscar ismi kullanılmamıştır.
Margaret Haerrick’in amcasına benzediği duyan bir gazeteci Oscar isminin duyulmasına ve kültleşmesinde büyük rol oynamıştır. 1934 yılında düzenlenen 6’ncı Oscar Ödülleri’nde, Hollywood yazarı Sidney Skolsky, Katharine Hepburn’ün en iyi aktris ödülünü kazandığını anlattığı yazısında “Oscar Amca” tabirini kullanır ve söz böylece lügat’a girer. Akademi’nin “Oscar” sözünü resmi biçimde kullanmaya başlaması ise 1939’u bulur.
Oscar Irkçılıkla Yüzleşti Mi?
2016 yılında neredeyse büyük oyuncu adaylıklarının tamamının beyazlara verilmesi ile başlayan #OscarsSoWhite hareketi küresel boyutta ilgi görmüştü. Ve 2021 yılında ise bu hareket meyvelerini vermeye başladı diyebiliriz. Sonuç olarak 20 oyunculuk adaylığından 9’u renkli oyunculara gitti.
Akademi bu kararla değişime ayak uydurmaya mı çalışıyor?
2016 yılında bu hareketin başlamasının sebebi 20 oyunculuk adaylığından tamamının beyazlara verilmesiydi. Sonuç olarak sosyal medya da büyük ilgi gören #OscarSoWhite hareketi akademinin görmezden gelemeyeceği boyuta geldi. Akademi büyük bir krizin ortasında kalmıştı. Acil olarak yapılan toplantının sonucunda , 2020 yılına kadar üyeleri arasındaki kadın ve beyaz olmayan kişi sayısını ikiye katlayacağını açıkladı.
Aslında çoğu alanda olduğu gibi Oscar’daki ırkçılık da sadece 2016 yılına özel değil. İlk Oscar kazanan siyahi oyuncu Hattie McDaniel ödül törenini salonun arkasındaki ayrı bir masada izlemişti. Irkçılık sadece siyahilere özel de değil. Miyoshi Umeki ,herhangi bir dalda oyunculuk Oscar’ını kazanan tek Asya’lı. Rami Malek, herhangi bir dalda oyunculuk Oscar’ını kazanan Arap kökenli tek kişi. En iyi kadın oyuncu ödülünü kazanan ve beyaz olmayan yine tek bir oyuncu var. Bu yılki ödül adayları bile gecikmiş bir dizi ilke tanık oluyor: Steven Yeun ve Riz Ahmed, en iyi erkek oyuncu için aday gösterilen ilk Asyalı-Amerikalı ve Müslüman oldu.
Sonuç olarak akademi 2016 yılında verdiği sözü tuttu diyebiliriz. Yapılan açıklamalara göre,
Akademi, 2020’de 2016 yılında belirlenen hedefleri aştıklarını, kadın üye sayısını 1446’dan 3179’a ve beyaz olmayan üye sayısını 554’ten 1787’ye çıkarıldığını duyurdu.
Değişimin Görünümü – OscarsSoWhite Hareketi
Bu seneye geldiğimizde ise 20 oyuncu adaylığından 9’u renkli oyunculara verildi. Nomaland filmiyle Chloé Zhao En İyi Yönetmen Ödülü’nü alarak bu kategoride ödül kazanan ilk Asyalı kadın olarak tarihe geçti.
En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu ödülünü Minari filmindeki rolüyle Yuh-Jung Youn kazandı. Bu kategoride ödül alan ilk Koreli aktris oldu.
En İyi Kısa Film ödülünü alan Two Distant Strangers, filminin yönetmenlerinden Travon Free, konuşmasında “ABD’de polis tarafından öldürülen siyahları” andı.
Akademi 2025 yılına kadar alacağı birçok kararı açıkladı. Adımların ne kadar yavaş atıldığı ortada olsa da bu alanda gelecek daha aydınlık görünüyor.
