60’lı Yıllardan Günümüze Değişen Reklamcılık
1960’lar reklamcılığın altın çağı olarak nitelendirilmektedir. Reklam ve pazarlama endüstrisi, politik ve sosyoekonomik değişikliklerden etkilenerek ve tüketicilerin kullandığı medyanın da sürekli değişiklik göstermesi yoluyla daima gelişmektedir. 1960’lar muazzam bir siyasi ve sosyal değişim vaktiydi ve bu durum 2017 için de geçerli. Burada altmışlı yıllardan günümüze kadar değişen yöntemlere bir göz atacağız.
Reklamcılıkta Cinsiyet
Günümüzün bazı reklamlarında kadınların nesneleştirildiğini söylemek mümkündür. Ama 1960’lı yıllardan beri birçok reklamdaki cinsiyet ayrımcılığı sarsıcıdır. Kadınların bir paspas olarak tasvir edildiği bir reklamdan bir ketçap şişesini açamayacağına dair bir reklama kadar o yıllarda kim tarafından alışveriş yapıldığını düşündürecek reklamlar yapılmıştır. Kadınların o dönemde erkeklere oranla yüzde kırk daha az ücret alıyor olması reklamların içeriğini de etkilemiş olmalı zira bu reklamlar daha çok erkek tüketiciye yönelik içerikler.
Günümüzde kadınların reklamlarda nasıl tasvir edildiklerine dair büyük bir değişim gördük. Bu durum reklam ajanslarındaki kadın istihdamının artışı ve günümüz kadınlarının altmışlardaki kadınlara göre daha fazla gelire sahip olmaları ile açıklanabilir. Ayrıca birçok şirket de kadın güçlenme çağını destekliyor. Oldukça dikkat çekici ve alanının en önemli kampanyalarından biri Always’in Türkiye’de pazarlanan adıyla Orkid’in “Always Like A Girl” kampanyasıdır.
Bir şeyi kız gibi yapmanın hakaret olmadığını kanıtlayarak genç kızları güçlendirmeyi amaçlayan kampanya, rakiplerinin hisse senedi değerlerini düşürürken markanın sermayesine çift haneli bir artış sağladı. 1960’ların reklamlarında bir ketçap şişesini açamayan kadınların yerini her şeyi kız gibi yapan, erkeklerden hiçbir farkı olmayan ve kız gibi yapmanın hakaret olmadığını bilen kadınlar aldı.
Sözcüler vs. Etkileyenler
1960’larda günümüzün en ünlü marka sözcülerinin tanıtımı yapıldı. 1963′ te McDonald’s’ın ünlü maskotu Ronald McDonald üç ayrı reklam filmi ile ilk reklamlarını yaptı. 1965’te Pillsbury şirketinin maskotu Pillsbury Doughboy ilk kez ekrana geldi.
Bu reklam taktiklerinin süren etkilerini gösteren ikonik karakterler günümüzde neredeyse markalarıyla eş anlamlıdır ve böylece başarıları kanıtlanmıştır.
Influencer marketing, marka sözcülüğünün günümüzdeki versiyonudur ve muhtemelen Influencerlar da Ronald ve Doughboy gibi ikonik olacaklardır. Çünkü bugünün tüketicileri bir palyaço ya da animasyon bir fırıncıdan ne satın alacaklarını duymak yerine kendileri gibi tüketicilerden duymak istiyorlar.
Günümüzde en etkili pazarlama yöntemlerinden biri belirli bir endüstride zaten nüfuz sahibi olan etkileyenlerle ürünlerini tanıtım amacıyla paylaşmaktır. Bu yönteme yatırım yapan bir işletmeci harcadığı paranın neredeyse beş katı oranında bir gelir elde etmektedir.
Marshawn Lynch Settle Seahawks takımının oyucusu ve hayranları tarafından en çok bilinen özelliklerinden biri atletik cesaretinin yanında Skittles sevgisi. Skitless, onun bu sevgisinden yararlanmaya karar verdi. Takımın Super Bowl’daki şampiyonluk maçından önce markasını tanıtan bu ünlü etkileyiciliği sergilemek adına bir basın toplantısı gerçekleştirdi. Böylece Skitless de en etkili pazarlama yöntemini kullanarak bu stratejiden faydalandı.
Reklamcılıkta Dürüstlük
Günümüz ve altmışlı yıllardaki reklamlar farklı biçimlerde olsa da her iki dönemde de tüketicilerin marka dürüstlüğünü sorguladığı görülüyor. David Ogilvy’nin o dönemleri anlatan “Bir Reklamcının İtirafları” kitabı on dört dile çevrilerek satış rekoru kırdı.
Günümüzde “Influencer(fenomen)” stratejisi hem özgünlük sağlarken aynı zamanda tüketici için de neredeyse en güvenilir kaynağı oluşturuyor. Ayrıca markalar tüketicisi ile özel bir bağ kurmaya çalışıyor.
Örneğin, Coca-Cola’nın üzeri isimli ambalajları ile tüketicilerin bunları sosyal medyada paylaşması özel bağlantı kurmanın faydalı bir strateji olduğunu ortaya koymaktadır.
Sonuç
Mad Men’de tasvir edilen altmışlı yılların reklam anlayışından bugüne çok yol kat ettik. 1960’lı yıllardan günümüze kadar olan değişime baktığımızda dikkat edilmesi gereken birkaç nokta var.
Anlatılan hikaye hedef kitlesi için etkileyici olmalı, her bir tüketiciye kendine özgü hissi veren yöntemler belirlenmeli ve son olarak reklam etikleri göz ardı edilmemelidir.