Paylaşmayı unutmayın.

Artık teknoloji o kadar hızlı değişiyor ki, hiçbirimiz ayak uyduramıyoruz. Aldığımız son model telefonun bir üst modeli 2 ay sonra piyasaya sürülüyor, yeni televizyonumuz 1 aya kalmadan eski moda haline geliyor. Fakat öyle teknolojiler var ki daha önceden var olduklarını bile unutuyoruz. Görünce ise aklımıza bir sürü güzel anı geliyor ve nostalji yapıyoruz. Örneğin tepegözün ne olduğunu kaçımız biliyoruz? Hatta teletext dediğimizde kaçımızın zihninde bir şeyler canlanıyor? Haydi gelin beraber varlığını unuttuğumuz bu teknolojilere bir göz atalım.

Çağrı Cihazı

İlk olarak 1950-1960’larda üretilmeye başlanan çağrı cihazları 1980’lerde özellikle Amerika’da yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştı. O zamanlar bu küçük kişisel radyo alıcıları sayesinde insanlar sayısal veya sesli mesajlar alabiliyor ve görüntüleyebiliyorlardı. Günümüzde yerini akıllı telefonlar almış olsa da henüz tamamıyla ortadan kalkmış değiller. Hastanelerde ve acil servislerde hızlı ve önemli mesajların iletilmesinde hala doktorlar tarafından kullanılıyor.

Kasetler

Belki de birçoğumuz için önemli bir yere sahipti kasetler. Meşhur kasete çektirme dönemleri, evde yapılan kayıtlar, uzun yol albümleri, sevgiliye yapılan karışık kasetler bir zamanlar çok modaydı. Arabalarda kaset çalınır, yollarda seyyar kaset satıcıları bulunurdu. Bir kalem yardımıyla sardığımız, günümüzdeki çocukların %40’ının ne olduğunu bile bilmediği bu kasetler tahtını önce CD’lere sonrasında da digital sistemlere kaptırdı.

Teletekst

Ülkemizde ilk yayını 1990 yılında TRT tarafından yapılan teletekste gerçek zamanlı hisse senetleri bilgileri, eğitim sayfaları, döviz kurları, güncel haberler, Türkiye’de gerçekleşen son deprem bilgileri, şans oyunu sonuçları, Devlet İstatistik Enstitüsü verileri, televizyon ve radyo yayın akışları gibi bilgiler yer alırdı. İnternetsiz dönemde güncel bilgileri almak için ya radyo ya da televizyon akışını beklerdiniz ya da teletekste girer ve oradan bakardınız. Bir zamanlar çok popüler olan bu yayından günümüzdeki çocukların %86’sının ne olduğuna dair hiçbir fikri yok.

Tepegöz

Tepegöz; bir zamanlar okullarda sıkça kullanılan bir projektör çeşidiydi. Tepegöz projektörü saydam bir madde üzerindeki önceden hazırlanmış renkli yada siyah-beyaz bilgileri duvara, tahtaya veya perdeye büyüterek yansıtan bir ders aracıydı. Saydam bir kağıdın üstüne yazarak yada daha önceden hazırlanmış görseller üzerinde yazıp çizerek hocalarımız ders anlatırdı. Büyük, parlak ve net bir görüntü oluşturarak büyük gruplara kavramların, işlemlerin ve diğer bilgilerin görsel olarak sunulmasını sağlardı.

Video Kasetler

Video kasetler; televizyon programlarının kaydedilmesini, istenildiğinde yeniden gösterilmesini sağlayan ve içinde video bant bulunan kasetlerdi. Video teyplerle birlikte kullanılırdı. İlk kez 1971 yılında Sony tarafınan piyasa sürülen video kasetler 1980’lerde çok popüler olmasına rağmen bir çok eve giremedi. Sony’nin Betamax kasetleri ile JVC’nin VHS kasetleri uzun süre video formatı konusunda yarıştı fakat kazanan VHS oldu.

Pikap

Pikaplar üzerine kazınarak kaydedilmiş ses izleri bulunan plağı döndürerek çalışan hala sesini duyunca tüylerimizi ürperten bir ses cihazı. Ülkemizde genellikle 1970’li yıllarda en zirve noktasına ulaşmış olan pikaplar hani o eski 45’likler dediğimiz kayıtlar, dijital teknolojinin gelişmesiyle bir kenara atılmayan ve hala kullanılan bir teknoloji. Mezatlarda, antikacılarda nadide eserler olarak satılan hatta günümüzde birçok kişi tarafından hala kullanılan başka bir ses sistemi.

Daktilo

Daktilolar da tıpkı pikaplar gibi vazgeçilmeyen hatta tutku dolu bir teknoloji. Daktilo, bir klavye aracılığıyla harekete geçirilen harfler ve mürekkepli bir sistem sayesinde kağıda yazı yazan makinedir. Şimdilerde sadece nostalji olarak baktığımız daktilolar eskiden çok önemli bir yere sahip olsa da ondan vazgeçemeyeni de yok değil. Daktiloların en büyük avantajı elektrikle çalışmamasıydı. Bu özelliğinden dolayı 2. Dünya Savaşında çokça kullanılan mekanik daktilolar Latin Amerika, Hindistan ve Afrika’da yaygın olarak halen kullanılmaktadır. 

Çevirmeli Telefon

Ah nostalji… Ne kadar birçoğumuz kullanmasak da hepimiz çevirmeli telefonun ne olduğunu biliyoruz. Gerçeğini görmeseniz de resmini yada en azından vektörel halini görmüşsünüzdür. Temel olarak parmağımızla teker teker numaraları çevirerek girdiğimiz bir cihazdı. Türkçe “numara çevirmek” sözü de buradan gelir. Artık neredeyse hiç kullanılmayan bu telefonlar önce tuşlu telefonlara yerini bıraktı sonrasında da akıllı telefonların ortaya çıkışıyla tamamıyla ortadan kalktı.

Disket

8 inç (20 cm) ölçülen ilk disket, IBM tarafından 1960’ların sonlarında teyp sürücülerini değiştirmek için geliştirildi ve 1970’lerde ticari olarak kullanıma sunuldu. Günümüz çocuklarının üçte ikisi tarafından ne olduğu bilinmeyen disketler zamanında 1.2 MB veri depolayabiliyordu. O döneme göre müthiş bir rakamdı fakat günümüzde bu miktar bir MP3 dosyasına bile denk gelmiyor. Artık 2 TB depolama alanına sahip USB bellekler kullanıyoruz, yani o zamanki en iyi depolama alanına sahip cihazdan 1.7 milyon kat daha fazla depolama alanına sahibiz.

PlayStation 1 

Bir tesadüf sonucu 1994 yılında üretilen PlayStation1 birçok genci o zamanlar uykusuz bırakmıştı. Hemen hemen her oyunda alınan ayrı zevkler oyuncuları bu konsolun müptelası haline gelmesinde büyük rol oynadı. Crash, Resident Evil, Gran Turismo gibi oyunları hepimiz hatırlarız. Şu an oyun konsollarının belki de en iyisi olan PlayStation’ın çıkardığı çoğu seri oyununun ilk oyunları hep PlayStation1’deydi. Bu yüzden de 90’larda PlayStation kısa sürede çok popüler olmuştu.

Belki bu teknolojilerin birçoğu şu an piyasada yok; bazıları hiç kullanılmıyor bazıları ise sadece belirli durumlarda kullanılıyor. Kısacası artık bu cihazların çoğu bizim için sadece nostaljik birer ürün. Günümüzdeki çoğu çocuk ise bu ürünlerden tamamıyla bihaber. Peki siz kaç tanesini hatırlıyorsunuz?

Paylaşmayı unutmayın.

Ege Akertek