Yeni Nesil Vize: Estonya Dijital Göçebeleri Bekliyor
Yeni Nesil Vize: Estonya Dijital Göçebeleri Bekliyor – Baltık Denizi’nin kıyısında insanların çalışma ve yaşam biçimlerini değiştirebilecek bir deney yapılıyor. Estonya’da 1 Ağustos 2020 itibariyle yürürlüğe giren yeni bir vize tipi beraberinde birçok değişikliği getireceğe benziyor. Bu vize uzaktan çalışan profesyonellerin yani adını sıklıkla işitmeye başladığımız dijital göçebelerin (digital nomad) bir yıla kadar Estonya’da ikamet etmesine müsaade edecek şekilde tasarlandı.
Yeni Nesil Vize: Estonya Dijital Göçebeleri Bekliyor
Peki Kim Bu Dijital Göçebeler?
Geçimini sağlamak için mekân veya mesai saatleri zorunluluğu olmadan çalışan kişiler dijital göçebe olarak isimlendiriliyor. Bu kavram bir meslek zümresinden ziyade mesleğin yapılış biçimini tanımlamak için kullanılmakta. Bir şirketin genel merkezine ya da ofisine fiziksel bağımlılığı olmayan profesyoneller, mesleklerini diledikleri yerden sürdürebiliyor. Bu da seyahat etmeyi dijital göçebeler için ayırt edici bir özellik yapıyor. Bulundukları yerlerdeki kütüphane, kafe, veya ortak çalışma alanı (co-working space) gibi internetin ve mobil erişimin olduğu mekânlar dijital göçebeler için potansiyel üretim alanlarından bazıları. Özetle dijital göçebeler dizüstü bilgisayar, tablet ya da akıllı telefonlarıyla her an, her yerde çalışmaya hazırlar!
Dijital Göçebelerin Kullandığı Vizeler ve Yasalardaki Gri Alanlar
Aslına bakarsanız istenen koşulları sağladıkları takdirde serbest çalışanların çeşitli ülkelerden vize alabilmesi zaten mümkün. Fakat – özellikle de Schengen bölgesinde – bir ülkede kariyerinize devam edebilmeniz için genellikle lokal bir işvereniniz olması gerekli. Bu durumun yanı sıra meşakkatli vize işlemlerinden kaçınmak isteyen pek çok dijital göçebe, turist vizelerinden faydalanmayı tercih ediyor. Turistik vizeleri elde etmek daha kolay olsa da çalışma izni sağlamadıklarından, dijital göçebeler dolaylı olarak seyahat ettikleri ülkelerde illegal olmaya zorlanmış oluyor.
E-devlet, E-vatandaş, E-göçmen!
İşte tam da bu noktada Estonya’nin sadece dijital göçebelere yönelik çıkardığı vize farkını ortaya koyuyor. Yenilikçi kamu politikaları konusunda tecrübeli bir ülke olan Estonya’da, ülkemizden aşina oldugumuz e-devlet sisteminin bir benzeri aktif bir şekilde kullanılmakta. Verilen dijital kamu hizmetleri e-oylama, e-reçete gibi zorunlu dijital kimlik işlemlerini kapsıyor. Bu sayede Estonya’da evlenme, boşanma ve mülk alım-satım prosedürlerinin dışında her şey dijital olarak halledilebilir durumda. Dijital göçebe vizesini yenilikçi kamu hizmetlerinin bir uzantısı olarak görebiliriz. Vize başvurusunun online olarak yapıldığını da paylaşmadan geçmeyelim.
Uygulamanın hedefinde Estonya’yı bilgi teknolojileri, finans, pazarlama ve benzeri alanlarda hizmet veren kişiler için cazibe merkezi yapmak var. Böylece yeni fikirlere ve becerilere ev sahibi olan ülke, lokal işleri dışardan gelenlere kaptırmayacak ve yerel ekonomiyi hareketlendirecek. Öte yandan pekişen e-devlet imgesi de cabası. Yani teoride bu yeni vize hem Estonya hem de Estonya’yı ziyaret eden profesyoneller için kazan-kazan durumu yaratacak.
Fakat vizenin en büyük dezavantajı, alabilmek icin şart kosulan gelir seviyesinin yüksekliği. Adayların aylık minimum net kazancının 3.500 Euro olması bekleniyor. Buna ve korona krizinin getirdiği seyahat zorluklarına rağmen şimdiden beş farklı ülkenin vatandaşı dijital göçebe vizelerini aldı bile.
Pandemi Sonrası Dönem
21. yüzyılın ruhu ve getirdiği esnek yaşam ve calışma koşulları bir yana, pandemi sonrası dönemde dijital göçebelerin sayılarında patlama olacağı tahmin ediliyor. Öyle ki icinden geçtiğimiz günler bazı sektörlerin çalışanlarına ve patronlarına uzaktan çalışmanın mümkünâtını kanıtladı. Estonya’nın özellikle diğer gelişmekte olan ülkelere yol göstereceğini ve dijital göçebe vizelerinin zaman içerisinde çoğalacağını tahmin ediyoruz. Siz böyle bir vizeden faydalanma hakkında ne düşünürdünüz?
