Stratejik Planlama İçin Yapılacaklar 2
Stratejik planlama için ilk yazımızda kısa bir giriş yapıp detaylı anlatım için yazımızı iki bölüme ayırmıştık, ilk bölümde vizyon, misyon, durum analizi ve anahtar meseleler aşamalarına değindik. Bu bölümde ise hedefler, amaçlar, hareket planı, bütçe ve değerlendirme aşamalarını inceleyeceğiz. Bu metodu kullanırken her aşamanın kendinden önceki aşamanın üstüne inşa edildiğini de unutmayalım. Böylece nihai hedefinizle vizyonunuza ulaşabilirsiniz.
Lafı fazla uzatmadan kaldığımız yerden devam edelim o halde.
5- Hedefler
5. aşama ise hedefler. Hedef dediğimiz bu kısımda anahtar meselelerin amaç olarak yeniden ifade edilmiş şeklinden bahsedeceğiz. Birçok planlama yöntemi, hedeflerin planın ana odağı olmasını sağlar. Hedeflerin herhangi bir planlama için yaşamsal önem taşıdığını kabul etsek de, hedef belirleme konusundaki en yaygın yaklaşımlarda temel bir problem var. Pek çok planlama ana hattı doğrudan vizyon, misyon tablosundan doğrudan hedefe geçmektedir. Bizim belirttiğimiz taslağa göre ise bu büyük bir sıçramadır ve eğer bu taslaktaki sıralamayı izlerseniz hedef basamağı en kolay basamak olacaktır.
6- Amaçlar
Amaçlar, hedeflerinizin detaylandırılmış halidir. Hedefleriniz vizyonunuza ulaşmak için gerekli mini amaçları belirlerken, amaçlarınız da hedeflerinize ulaşmanız için küçük duraklardır. Amaçlar her bir hedefe ulaşmanız için nelere dikkat etmeniz gerektiğini belirtmektedir. Hedeflerinizden amaçlar belirlemek için beş kontrol noktası vardır.
- Belirli: Başkaları ve kendiniz için açıkça ve kısaca tanımlayabilir misiniz?
- Ölçülebilir: Ulaşmaya çalıştığınız şey ölçülebilir olmalıdır. Örneğin portre çizebilmeyi hedefliyorsanız gelişiminiz ölçülebilir olmalıdır. Nesnel başarının nasıl ölçüleceğini bulmak bazı durumlarda zor olabilir, ancak bu adımı atlamayın. Aksi takdirde hedefinize ulaşıp ulaşmadığınızı asla bilemezsiniz.
- Ulaşılabilir: Hiçbir şekilde ulaşılabilir olmayan hedefler koymayın. Özellikle başlangıçta ulaşılabilir hedefler belirlemekte hata yapıyoruz. Yeteneklerinizi, kullanılabilir zamanınızı, mevcut mali durumunuzu ya da başkalarından gelecek desteği gözünüzde büyütmeyin.
- Gerçekçi: Hedefiniz gerçekçi mi? Örneğin bir sergide tablonuzun sergilenebileceği kadar çizim becerilerini geliştirmek gerçekçi bir hedefken Picasso’dan daha ünlü bir ressam olmak gerçekçi bir hedef değildir.
- Zamana Bağlı: Hedefler için en önemli adım budur. Ne sıklıkta bir şeyler yapmaya karar verdiniz? Yoksa hedefinizi gerçekleştiremeyecek kadar meşgul müsünüz? Bu senaryo size de çok tanıdık gelmedi mi? Bu hedefe ulaşmak için ne kadar süre gerektiğini düşünüyorsunuz? Her bir hedefin tamamlanması için bir tarih ve bir süre belirleyin.
Her hedefin üstüne amaçlarınızı yazın. Bu sayede her şeyi daha net görebilirsiniz.
7- Hareket Planı
Hareket planı amaçlarınıza ulaşmak için hareket noktalarını belirlemenize yardımcı olur. Eylem planınızı oluşturmanın en kolay yolu, kendinize amacınız hakkında şu soruları sormaktır:
- Tam olarak ne yapılması gerekiyor?
- Bunu kim yapmalıdır?
- Nasıl yapılır?
- Kimin için yapılacak?
- Ne zaman yapılacak?
@congerdesign
Yukarıdaki sorular, hedefinizi bir eylem planına dönüştürmek için gerekli olan soruların kapsamlı bir listesi değil, ancak sorulması gereken birincil soruların tümünü içermektedir. Planlama aşamasını kısa anlatmış olsak da bu aşama uygulamada en uzun sürecek aşamadır. Ancak bu aşamayı geçtiğinizde sonuca da bir hayli yaklaşmış olursunuz.
8- Bütçe
Her şeyin bir bedeli vardır. Özellikle bir iş kurarken veya bir proje hazırlarken, finansal bütçe birinci derecede önemlidir. Bununla birlikte, kişisel bir proje planlıyorsanız, bütçelemeniz muhtemel mali boyutların ötesine geçmeli ve zaman ve enerji gibi şeyleri içermelidir. Mali olarak bütçe yaptığınızda sermayenizi, ihtiyaçlarınızı, gelir ve giderinizi ve diğer kaynaklardan finansmana erişip erişemeyeceğinizi değerlendirirsiniz.
Peki, eğer projeniz paraya ihtiyaç duymazsa, yalnızca zaman ve enerjinize ihtiyacınız varsa? Zaman ve enerji, para gibi, sınırlı kaynaklardır ve bir planlama senaryosunda, benzer şekilde muamele edilmesi gerekir. Mali bütçelemenin başarısız olması, birçok projenin mahvolmasına yol açmıştır. Zamanınızı ve enerjinizi doğru bir şekilde kullanmazsanız da aynı sonuç doğacaktır. Bütçenizi para, zaman ve enerji bakımından dikkatle inceleyin. Bütçenin her seviyede başarısız olması, projenizin başarısızlına yol açar.
Aşağıdaki soruları sorararak para, zaman ve enerji gibi bütçelemenin tüm alanlarını net bir şekilde görebilirsiniz.
- Sermaye: Halihazırda hangi kaynaklara (proje süresi için zaman) sahipsiniz? Son aylarda enerji düzeyiniz nasıldı? Ayırabileceğiniz ne kadar enerjiniz var?
- Gelir: Proje boyunca hangi kaynaklar kullanılabilir hale gelecektir?
- Harcama: Projenin başarıyla tamamlanması için ne kadar finansal harcama, zaman ve enerji gerekecek? Harcamalarınız kaynaklarınızdan daha az mıdır?
- Dış Kaynaklar: Krediler, bağışlar ve yatırımlar genellikle finansal proje bütçelemesinin ayrılmaz bir parçasıdır. Öyleyse neden “dış kaynaklardan” daha fazla zaman veya enerji alabilmenin yollarını düşünmüyorsunuz? Örneğin: Başkası tarafından tamamlanabilen, üzerinde çalışılabilecek proje yönleri var mı? Mevcut enerjinizi arttırmak için ne yapabilirsiniz? Egzersiz, diyet ya da zararlı alışkanlıkları bir süre kesmek ödünç enerji için birkaç fikir olabilir.
Herhangi bir mali bütçede olduğu gibi hepsini yazılı olarak belirtin ve zamanınızın ve enerjinizin en azından para kadar değerli olduğunu, belki de daha fazlası olduğunu unutmayın.
9- Değerlendirme
Hedeflerinize tam olarak ulaşıp ulaşmadığınızı nasıl bileceksiniz? Vizyonunuzu gerçekleştirdiniz mi?
Değerlendirme aşaması, eylem bildirimlerinize dayanan bir kontrol listesidir.
Değerlendirme için de kendinize şu soruları sorabilirsiniz:
- Belirlenen sonuca ulaştınız mı?
- Sonuç, daha önce yukarıda belirtilen şekilde ölçülebilir mi?
- Sonuçları tam olarak elde ettiniz mi? (kendinize karşı acımasızca dürüst olun ve diğerlerinden gelen eleştirileri de kabul edin) Bağımsız bir değerlendirmenin bu sonucu % 100 gerçekleştirdiğininizi gerçekten söyleyebilir miyiz?
- Sonuç gerçekçi miydi? (Bu değerlendirme aşaması gelecekteki planlamaya yardımcı olur)
- Sonucu zamanınızda elde ettiniz mi? Değilse, bunun nedeni, gereken süreyi tahmin edememeniz mi yoksa performansınız ile mi ilgili?
Böylece bu stratejik planlama taslağının genel görünümünü tamamlayabilirsiniz. Başarabileceklerinizin çok ötesine (veya sınırlara) meydan okumayın ki güveniniz kırılmasın. Önce “kolay” kazanımlarla güven oluşturun.
Çoğu şeyde olduğu gibi, güven en güçlü müttefikinizdir.
Unutmayın, Stratejik Planlama Aşamaları en ihtiyaç duyduğunuz yerde sizin yol göstericiniz olacaktır!