Kirlilik Soruna ”Dur” De!
Hava, su, toprak… İnsan yaşamında ne kadar önem taşıyor değil mi? Bunların kirlenmesinin ise son derece önemli artçı etkileri bulunuyor. Çünkü havada, suda ve toprakta yaşanan kirlilik sadece bizim değil, doğada yer alan diğer tüm canlıların da yaşamını son derece olumsuz etkiliyor. Gürültüye maruz kalma ise ciddi anlamda insan sağlığını tehlikeye atıyor ki bunların hiçbiri göz yumabileceğimiz durumlar değil.
”Neler yapabiliriz ve konuyu daha net nasıl açıklayabiliriz?” soruna gelin birlikte bakalım.
Genel Bakış
Kirliliğin sözlük tanımı hava, su, toprak gürültü vb. olguları tehlikeli biçimde kirli hale getirmek ve insanların kullanması için uygun olmaması demektir. Başlıca kirlilik türleri hava, su, toprak, gürültü, termal ve radyoaktif dalgalar olarak geçiyor ve hayatımızı ciddi oranda etkiliyor.
Esasen insan atıkları, zehirli gazların ve sanayiden gelen diğer kimyasal kirleticilerin salınması, pestisitler gibi tarımsal kirleticilerin ve kimyasal gübrelerin, otomobillerin kirleticilerinin ve kimyasal ve nükleer atıkların boşaltılmasından kaynaklanan insan yapımı bir problemdir. Tüm bunlar dünya çapında da bir çevre krizine yol açmıştır. Birçok yönden, hem bireysel hem de sosyal yaşam biçimini değiştirdiği ise açık ve nettir.
Bunları bir de yakından inceleyelim!
Hava Kirliliği
Başta ülkemiz olmak üzere diğer yerlerdeki başlıca hava kirliliği kaynağı olarak; mineral toz ve gazlar, otomobiller, termik santraller ve diğer endüstrileri sayabiliriz. Havadaki herhangi bir kirlenme, sadece birçok hastalığa ve görme kaybına neden olmaz, aynı zamanda tüm atmosferik sistemi de rahatsız edebilir. Hava kirliliği ayrıca bölgenin toprağına, bitki örtüsüne ve sucul yaşamına zarar veren asit yağmuruna da neden olabilir.
Otomobillerin yoğun kullanımı, otomobil emisyonlarından kaynaklanan kirlilik ve dumanlara neden olmaktadır. Bu hemen hemen bütün ülkelerde ciddi bir sorun haline geldi – tabii ki sonrasında gelişti ve gelişti.
Kötü şehir havası ilk etapta göze çarpar, akciğer dokularına zarar verir ve insan vücudunda, tarım ürünlerinde kurşun ve diğer zehir seviyelerini yükseltir. Hava kirliliği nedeniyle ulusal olarak kaç ölüm meydana geldiği bilinmiyor. Ancak verilere göre; hava kirliliği, 1952’de Londra’da büyük bir sisle birlikte 4.000 kişinin ölümüne neden olmuştu.
Su Kirliliği
Suyun hayata zarar vermesini sağlayan herhangi bir harici kaynaktan kirlenmesi, su kirliliği olarak bilinir. Hızlı endüstriyel gelişme ve modem uygarlığı ile birlikte su kirliliği sorunu gün geçtikçe artmaktadır. Su kirliliğinin ana kaynakları evsel atıklar, tarımsal atıklar, atık su bertarafı, endüstriyel atıklar, radyoaktif atıklar ve petrol sızıntıları vb. nedenlerdir.
Gürültü Kirliliği
Tüm sesler gürültü değildir. Gürültü, istenmeyen ve belirli sınırlarının ötesine geçen, yani 80 desibelin üzerindeki herhangi bir sestir. Sert aydınlatma ve gök gürültüsü sesleri, makineler tarafından üretilen sesler, otomobiller, demiryolları, aero uçaklar gürültü kirliliği kategorisindedir.
Gittikçe daha fazla gürültü modern medeniyetin yaratılmasıdır ve şimdi özellikle kentsel alanlarda, büyük bir çevresel kirletici haline gelmiştir. Gürültü kirliliğinin en belirgin etkisi işitme problemidir. İşçi verimliliğinin düşmesine, toplam işitme kaybına neden olabilir.
Daha yüksek seviyelerde, fiziksel ve psikolojik hasara yol açabilir. Gürültünün stres ve kaygıların ana nedenlerinden biri olduğuna dair kanıtlar vardır. Aynı zamanda baş ağrısı ve sinirlilik haline neden olur. Tüm bunlara ilaveten kan basıncını ve kalp atışını da etkileyebilir. Her türlü yaşam için hasara neden olan hava, su ve gürültü kirliliği çok yaygındır. Ve tahmin etmesi zor ama ciddi sonuçları vardır.
Ne Yapılabilir?
Hava su toprak gürültü kirliliğine engel olmanın en temel yöntemi bilinçli bir birey olmak ve daha az tüketmektir. Sadece bu da değil. Ne yazık ki bu kadarı da yeterli değil. Düşünün, sadece bizler dikkat etsek bile doğada çok küçük bir azınlık olarak kalacağız. ”Neler yapabiliriz?” Alışkanlıklarınızı olumlu yönde değiştirerek ilk adımı atabilirsiniz. Sonrasında ise bu değerli alışkanlıklarımızı başkaları ile paylaşarak bu farkındalığı yaratabilirsiniz.
Bizim dünyamız değerli. Değerinin bilinmediğini düşünüyorsanız hadi birlikte değiştirmek için ilk adımı atalım ve alışkanlıklarımızı gözden geçirelim!
