Covid-19 Küresel Resesyonu – Nasıl Etkilendi?
Covid-19 Küresel Resesyonu – Nasıl Etkilendi? – Küresel resesyon beklentileri birkaç yıldır gündemdeydi. Özellikle 2018 yılında ABD’nin başlattığı ticarette korumacılık uygulamaları küresel ekonomide ivme kaybına yol açmıştı. 2018 yılında itibaren yavaşlama dönemine giren küresel ekonomi de büyük çaplı bir resesyon beklentisi bu yıllarda sürekli olarak gündemde olan bir konuydu.
Covid-19 Küresel Resesyonu – Nasıl Etkilendi?
Covid-19 pandemisinin de patlak vermesiyle beraber küresel ekonomi belki de dünya ya da sanayi devriminden itibaren demek doğru olur, en geniş çaplı resesyonun eşiğinde. Dünya ekonomisi 2017 yılında yüzde 3,2 büyürken dünya mal ticareti yüzde 7,6 genişleme göstermişti. O dönemde ekonomistler, global yatırım şirketleri, Dünya Bankası bu hacimde ticaret yapmaya ve büyümeye devam ederse 2020 yılı için çok olumlu bir tablo çizmekteydi. Tabi bunlar 2017 yılına göre yapılan öngörülerdi.2018 yılına gelindiğinde ABD’nin ticaret uygulamalarındaki değişiklikler Brexit belirsizliği tüm olumlu öngörüleri tersine çevirdi.
2018 yılından itibaren küresel ticaret bir duraklama dönemine girdi. Devam eden dönemlerde de dünya ticareti maalesef ki canlanmak yerine daha da duraksadı ve pandemi bu duraksamaya tuzla biber oldu diyebiliriz. Tabii bazı alanlarda pandeminin canlandırdığı alanlardan oldu. Örneğin plastik sektörü bu dönemde ivme kazandı.
Resesyon Nedir?
Resesyon, makro ekonomide geleneksel olarak reel gayri safi yurt içi hasılanın (GSYİH) iki veya daha fazla çeyrek yıllık periyotta arka arkaya negatif büyüme göstermesi durumudur. Ekonomide durgunluk olarak da adlandırılabilir.
Uzun bir resesyon ekonomik çöküş olarak isimlendirilir. Resmi bir tanımı olmaya resesyon kelimesi ekonomiyle ilgili bir terimdir. Kelime anlamı durgunluk olan resesyonun, genel kabul gören tanımı belirli bir dönemde üretimde ki düşüş olarak tanımlanabilir. Üretimdeki kısa dönemli düşüş değildir resesyon. Birçok iktisatçı resesyonu bir ülkenin ardışık iki çeyrekte GSMH’deki düşüşü olarak tanımlamaktadır. Ama bu tanım tam olarak resesyona denk gelmemektedir. Tam anlamıyla resesyonu tanımlarsak, şu tanımı yapmak daha doğru olacaktır; ekonominin genel tabanına yayılmış birkaç aydan fazla süren ve üretim istihdam, gelir ve diğer değişkenlerde ki gözle görülen ekonomik aktiviteler’deki önemli ölçüde oluşan düşüştür. Ekonomik olayların zirve yaptığı yerde resesyon başlar ve dip olduğu noktada biter.
Resesyonun Bazı Özellikleri Ve Gerçekleşme Nedenleri
• Genellikle bir yıl sürer ve ürün maliyetleri ciddi oranda artar.
• Tüketimdeki düşüş az olsa da üretimdeki düşüş fazla olur.
• İşsizlik oranını arttırır.
• Finansal piyasalara zarar verir.
Anlaşılması zor olmasa da zamana ihtiyacı olan bir kavramdır. Yani bir ülkenin resesyonda olduğunu anlamak için belirli bir sürenin geçmesi gereklidir. Resesyon, istihdam gelir ve birçok değişkene bağlı olduğu için tek bir sebebi olmaz. Örnek verecek olursak bazı mal ve hizmetlerin maliyetlerinin sert artış resesyona sebep olabilir. Eğer ki bu mal veya hizmet petrol gibi her üretim alanını etkileyen bir mal ise resesyonun ölçüsü olabilir.
Resesyonuhükümet kendisi de oluşturabilir. Sıkı maliye politikaları kullanan bir ülke mal ve hizmetlere olan talebi düşürmek için bu yola başvurabilir. Büyümesi ihracata dayalı olan ülkelerde dış talebin düşmesi de resesyonasebep olabilir.
Pandeminin Resesyona Doğrudan Etkileri
Pandemi döneminde birçok küçük yada büyük ölçekli işletmeler üretimi, hizmeti askıya aldılar . Bu da doğrudan öncelikle yerel ekonomiyi daha sonra küresel ekonomiyi etkiledi. Bu dönemde bazı şirketler tamamen kapandı bazıları işçi çıkarma yoluna giderek maliyetleri düşürmeye ve krizi olabildiğince kompanse etmeye çalıştı. Hizmet(eğitim sektörü ,lokantalar, kafeler , spor salonları, turizm sektörü sinemalar, tiyatrolar, konser alanları v.b)sektörü Dünya’nın neredeyse tamamında dönülmesi çok çok zor bir dar boğaza girdi.
Yapılan destekler bazı alanlarda yeterli olmadı. İşsiz kalan insanlar sokaklara döküldü. Bu olay ne kadar bir pandemi tetiklememiş olsa da bizlere 1929 Ekonomik Buhranını hatırlatıyor. Yaşanan o buhrandan sonra küresel piyasalar toparlanmak için çeşitli kurtarma planları devreye sokmuşlardı. Bu dönemde özellikle ekonomisi ihracata dayalı olan ülkelerde trafiğin azalmasıyla beraber daha derin ekonomik bunalımlar yaşanacağını öngörülüyor. Henüz pandemiyi atlatmadık küresel resesyonun ne gibi çözüm yollarıyla ve nasıl çözüleceğini aslında tarihe tanıklık ederek deneyimleyeceğiz.
