Bilgisayar İnsandan Daha İyi Sanat Yapabilir Mi?
Sanat, ille de sanat. Hep sanat. Çünkü sanat tüm bu kaosun içinde nefes almamızı sağlıyor en başta. Yapana da, sanatsevere de son derece ciddi katkıları var. Son dönemlerde ise öyle bir soru var ki, insanların kafası karışmıyor değil. Üstelik bu konuda her kafandan başka bir ses çıkıyor. Soru belli, bilgisayar insanlardan daha iyi sanat yapabilir mi?
Bu soru son günlerde sık sık duyduğumuz “İnsanların yerini robotlar mı alacak?” sorusuna ne kadar benziyor değil mi? Biz de gager ailesi olarak konuya kendi açımızdan bakalım dedik.
Süreç Nasıl Başladı?
Her şey geçen yıl İngiltere’de tamamen bilgisayarda yapılan bir Edmond Belamy portresinin 432.000 dolara satılması (337.000 £) ile başladı. Kimilerine göre bilgisayar ile yapılan resim çöptü ve bu paraya değmezdi. Kimileri ise portrenin bir sanat eseri olduğunu savundu. Tartışmalar da böylece başladı.
Yapay zeka geliştikçe ve nihayetinde insan seviyesindeki zekâya ulaşıp belki de üstüne çıktıktan sonra, bu durumun sanatçılar ve genel olarak yaratıcı endüstriler için neler getireceğini biliyor muyuz? işte esas soru da bu.
Algoritmalar sanat eserlerini, şiirleri ve müzik parçalarını çoktan yarattı. Belki de tüm bunlar yalnızca taklitten ibaret. Bu alanda önemli bir uzman olan Romy Lorenz, sorunun yanıtının yaratıcılığı nasıl tanımladığımıza bağlı olduğunu söylüyor.
Yaratıcılık, sorunları çözmek için tamamen yeni yollar bulmak anlamına geliyorsa, AI, Google’ın DeepMind yan kuruluşuna atıfta bulunarak bunu zaten başardığını belirtiyor.
2017’de, DeepMind’in AI programlarından biri , yeni hamleler ve yenilikçi stratejilerde oldukça ustalaşan eski karmaşık dünyanın bir numaralı Chinese Go oyuncusu Ke Jie’yi mağlup etti.
Romy Lorenz konuşmasında “Google yaratıcılığın çözümler geliştirmede yeni yöntemler olduğunu söylüyor.” diyor. Lorenz, ayrıca gerçek sanatsal yaratıcılığın, makinelerin kapasiteye sahip görünmediği bir perspektifte değişim gerektirmesi nedeniyle yaratıcı problem çözmekten farklı olduğuna işaret ediyor.
Ancak sanat, yaratıcı problem çözmekten daha fazlası mı? Bilgisayar bunu başarabilir mi? Asıl soru tam da bu.
Dünyadan Diğer Örnekler ve Fikirler
Oyunlar, özellikle sanal dünyalarda gerçekleşenler, AI’ın sorunları yaratıcı bir şekilde çözmesi için mükemmel bir ortam oldu.
2016’da Nordic grubu Sigur Rós yazılımlarını İzlanda’nın etrafında 24 saatlik bir yolculuğa çıkaran kişilerden birinin sürekli gelişen bir versiyonunu oluşturmak için kullandı
Ancak New York merkezli bir bilgisayar bilimi profesörü olan Julian Togelius’un, herhangi bir insan girdisi olmadan yaratılması için bir algoritma istemenin aslında oldukça sıkıntılı sonuçlar doğurduğunu savunuyor.
Londra’daki UAL Yaratıcı Bilgi İşlem Enstitüsü’ndeki Mick Grierson, AI’daki ilerlemelerin “Daha iyi sanatlara, yeni sanatçı türlerine ve yeni ortamlara yol açacağına” inanıyor.
Ona göre AI, sanatçıların geçim kaynakları için tehdit olarak görülse de, makineler insanlarla hiçbir zaman rekabete giremeyecek.
Teknoloji hiçbir zaman, onu kendi kültürünü oluşturmak için kullanan insanlardan daha iyi bir kültür üretecek kadar iyi olmayacak.
O sebeple bilgisayar yaşanan tüm gelişmelere rağmen insandan daha iyi sanat yapamayacak gibi görünüyor. Yani, teknoloji ne kadar ilerlemiş olursa olsun makineler her halukarda insana bağımlı olacak diyebiliriz.
