Bir Marka Kategorisi Yaratabilmek
Satışlar, bir marka kategorisinin kurallarına göre oynamayı reddettiğinizde azalabilir. Örneğin Netflix markası, video kiralama uygulamasını kaldırdı ya da Uber, taksi endüstrisiyle aynı şeyi yapmakla tehdit ediliyor…
Bazen, şimdi sayacağımız hareketler de bir ürünün aleyhine çalışabilmektedir: Bakkallarda satılan yüksek kaliteli bir köpek maması markası başarısız oldu çünkü alışveriş yapanlar buralarda pahalı evcil hayvan mamalarını bulmayı düşünmediler. Erkekler için bir epilatör ürünü ise farklı bir nedenden ötürü başarısız oldu: Erkekler, erkeksi bir tıraş deneyimi içermeyen tüy alma fikrine asla inanmadılar. Erkeklere için kadın ürünleriyle gelinmesi, müşterinin beklentilerine uygun değildi. Bu tür ürün kategorisi deneyimlerinin ışığında marka nasıl etkileniyor, gelin bir bakalım!
Öncelikle Bir Soru!
Pazarlamacı muhtemelen yeni, iki kategoriyi birleştirerek yeni bir kategori yaratırsa ne olur? (Neden-Sonuç İlişkisi)
Chrysler, bir minivan icat etmek için bir sedan ile bir vagonu birleştirdi. Bu yeni kategori daha sonra 90’larda modern SUV (Sport Utility Vehicle – Spor Amaçlı Araç) araçların ortaya çıkmasına neden oldu. Giyilebilir teknoloji, moda aksesuarları ile entegre edilebilir ve bir kadın, kalp atış hızını takip etmek için bir parça Swarovski takı edinebilir. Bugün, giyim sektöründe bu füzyon stratejisinin harika bir örneğini görmekteyiz. Eğlence kıyafetleri ve atletik kıyafetlerin karışımı olan, tamamen yeni bir pazar ve kültürel bir fenomen: Athleisure.
Modadan ilham alıp kendilerine özgü yorumlar katarak günlük stiller için kombinler oluşturdular. Her geçen gün karşımıza yeni trendlerle çıkıp, yeni akımlar başlatıyorlar. İşte, bu trendlerden biri de spor kıyafetlerin, günlük hayatımızın merkezine yerleşip vazgeçilmez bir alışkanlığa dönüşerek ‘athleisure’ akımının başlamasına neden oldu.
Marka Kategorisi Nasıl Oluşturulabilir?
“Bir kategori” oluşturmanın çekirdeği, yeni kategoriyi öngörmek ve yenilemek ile oluşur. Bu kesinlikle büyük miktarda ücretsiz tanıtım yapmanıza neden olacaktır. Ayrıca yeni talep yaratacak ve hedef kitle, yeni markayı mutlak suretle denemek isteyeceklerdir. Akabinde ise yaşadıkları deneyim hakkında söyleyeceklerini yaymak isteyeceklerdir. Sözlü pazarlama, bu nedenle “bir kategori” markası için önem taşır. Emin olun ki ‘athleisure’ sadece reklam yoluyla yayılmadı.
Yeni bir kategori oluşturmak, aynı zamanda bir ilk hareket avantajı yaratır. Bir markanın ne kadar hızlı büyüyebileceğine, önemli ölçek ekonomileri ve ağ etkileri karar verebilmektedir. Bu, “bir kategori” markası için büyük mali avantajlar ve diğer rakiplerin önüne geçme fırsatı yaratır. Ancak markanız, kategoriyi oluşturan, hızlı bir şekilde ölçeklenen ve kategori oluşturma alanlarından yararlanan bir marka ise finansal ve akılda kalıcı avantajlara da sahip olmalıdır.
“Bir kategori” olmak, yenilikçi düşünce, sistematik bir inovasyon ve genellikle sağlam bir iş modeli sonucunda mümkündür. Yani sadece tek “bir kategori”ye sahip olmak, markalar için oldukça yıkıcı bir sebep olabilir. Yeni kategorileri revize eden markalar, bu yeni kategoriler için ücret ve kredi almak ve bunları hızlı bir şekilde büyütmek zorundadır. Aksi halde avantajlarını büyük ölçüde kaybedebilirler. Örneğin Kodak, dijital fotoğrafçılığı yarattı, ancak bugün bu pazardaki güç konumu hala kendisinde mi? Akıllı telefon kategorisini hangi marka oluşturdu? Bugün bu güce hangi marka sahip? MP3 çalar kategorisini kim yarattı? Bugün bu güce hangisi sahip? Herhangi bir kategoriyi ortaya çıkarmış olmak ne kadar önemli? Demek istediğimiz, Apple ya da Samsung akıllı telefonlar üreterek dijital fotoğraf ve müzik çalar kategorilerini kendi markalarının ‘akıllı telefon’ kategorisine yerleştirdiler bile!
Markanızı zaten kalabalık bir ürün veya hizmet kategorisinde geliştirmeye çalışmak yerine bir “kategori” oluşturmayı düşünün. Tıpkı Apple’ın ya da Samsung’un yaptığı gibi! Ve bunu doğru bir şekilde yaparsanız, markanız inanılmaz bir şekilde büyüyecektir!