Uykusuzluk ve Obezite Arasındaki Kısır Döngü
Uykusuzluk ve Obezite Arasındaki Kısır Döngü. – Uyumak, vücudumuzun en temel ihtiyaçlarından bir tanesi olup vazgeçilmez ve sürekli bir döngüdür. Beynin canlandırılması için beyin tarafından otomatik olarak gerçekleştirilr. Beynimiz uyku sırasında beynimiz öğrenilen bilgileri kalıcı olarak depolar ve sinir hücrelerini yeniler. Ayrıca uyku sırasında duygu durumumuz üzerinde etkili amigdala, hipokampüs ve striyatum gibi beyin bölgelerinin faaliyeti artar. Bu noktadan hareketle uykunun duygu durumu üzerinde etkileri konusunun hayli geniş olduğunu söylemek mümkün.
Ancak vücudumuzda uykudan faydalanan tek organ beyin değildir. Vücudumuzda yer alan birçok organ, uyku esnasında protein sentezler ve dokular geliştirir. Böbrek üstü bezler ve karaciğerde de hormon salınımı devam eder. Yani uykunun önemi konusuna baktığımız zaman vücut fonksiyonlarının genel olarak yenilenmesini sağladığını söyleyebiliriz. Peki, uyku ve obezite arasında nasıl bir ilişki var?
Uykusuzluk ve Obezite Arasındaki Kısır Döngü
Uykusuzluk Obeziteye Neden Olur mu?
The Lancet dergisinde yayımlanan bir makaleye göre küresel obezite sorunu, 1980 yılından beri ikiye katlanmş durumda. Obezitenin son yıllardaki artışı, hızlı ve modern hayata adaptasyon ile birlikte azalan uyku süreleri ile paralellik göstermektedir.
Yapılan klinik çalışmalara göre kısa süreli uykunun, obezite üzerinde etkisi var. Yeteri kadar uyumamak ve kalitesiz uyku, obezitenin gelişmesi için ciddi bir risk faktörü olarak göze çarpıyor. Yetersiz uyku durumunda vücut gerekli metabolik işlevlerini yerine getiremiyor. Bu duruma bağlı olarak, glikoz toleransyonu ve insülin duyarlılığı düşer. Bu nedenle vücutta insülin direnci oluşabilir ve bu da obeziteye neden olabilmektedr.
Toplum üzerinde yapılan çeşitli araştırmalar göstermektedir ki yaşantımızdaki değişim, uyku sürelerini kısaltmıştır. Bu süreçte güneş ışığı yerine yapay ışıklara maruz kalan insanların sirkadyen ritminde bozulmalar görülüyr. Bunun gibi birçok nedene bağlı olarak kısa uyku, iştah dengelenememesi problemine yol açıyor. Bu düzensizliğin sürekli bir şekilde uzun süre devam etmesinin sonucunda ise kilo artışı durumu ortaya çıkıyor.
Uykusuzluk ve Obezite Durumlar
- Bu noktada yapılan birçok araştırmanın aynı sonucu verdiği görülüyr. Daha az uyku alındığı takdirde genellikle şu durumlar ortaya çıkıyor;
- Yemek yeme esnasında hedonik sinyalleme artar. Bu durum, uyku ve obezite ilişkisi konusunu gözler önüne sermektedir. Daha çok yemek yemeye neden olur ve dolayısıyla obezite riski artar.
- Tokluk hissiyatı vermekte olan leptin hormonunda azalmalar görülr. Aynı zamanda açlık hissini dindiren ghrelin hormonu da artar. Bu nedenle aç hissedersiniz ve bu da obezite riskini arttırır.
- Uykusuz olduğumuz zaman genellikle yorgun ve bitik hissederiz. Bu nedenle egzersiz yapacak istek ve enerjiyi bulmak güçleşir. Bu durum da obezite riskini arttırır.
- Gün içerisinde uyanık durduğunuz sürede artış meydana gelir. Bu yüzden yemek yemek için daha fazla fırsatınız bulunr. Kalori alımı artar ve doğal olarak obezite riski de artış gösterir.
Yukarıda yer alan faktörler, obezite riskini arttırıyor. Aynı zamanda obezite durumu da uyku bozukluklarına neden oluyor. Yani her iki durumunda birbirinin nedeni olduğunu, aralarında kısır döngü bulunduğu yorumunu yapabiliriz.
