10 Dünya Mühendislik Harikası
10 Dünya Mühendislik Harikası – Binlerce yıldır insanlık, Mısır piramitleri ve Çin Seddi gibi dikkate değer yapılar inşa etti. Daha yakın zamanlarda, vizyon sahibi mühendisler, insan yaratıcılığının sınırlarını zorlayan devasa ulaşım ve iletişim projeleri üstlendiler. İşte dünya tarihini değiştiren 10 mühendislik harikasından oluşan bir derleme.
10 Dünya Mühendislik Harikası
1. Panama Kanalı
Atlantik ve Pasifik Okyanuslarını birbirine bağlayan 51 millik Panama Kanalı, 1914’te açıldığında küresel ticaret yollarını değiştirdi. Öncelikle 1880’lerde Fransızların başarısız bir girişimi oldu. Daha sonra Amerika Birleşik Devletleri 1904’te inşaata yeniden başladı. Baş mühendis John Stevens, projenin tasarımını deniz seviyesindeki bir kanaldan, bir dizi kilit ve Chagres Nehri’ne baraj yapılmasını gerektiren bir kanala dönüştürdü. Zamanla dünyanın en büyük insan yapımı gölünü yarattılar. Ne yazık ki işçiler kanalı kazarken toprak kaymaları ve sıtma ve sarı humma gibi tropikal hastalıklarla mücadele etti. 1904 ve 1913 yılları arasında projede çalışan 56.000 işçinin yüzde onu öldü. Sonuçta en dikkat çekici başarısı zamanında ve bütçe dahilinde tamamlanması oldu.
2. Golden Gate Köprüsü
1937 açılışından sonra 27 yıl boyunca dünyanın en uzun asma köprüsü 1,7 millik Golden Gate Köprüsü idi. San Francisco Körfezi ile Pasifik Okyanusu’nu birbirine bağlayan yaklaşık 400 fit derinliğindeki boğazın üzerinde yükseliyor. Üstelik köprü, dünyayı üç kez çevreleyecek kadar kablo içeriyor. Ayrıca boğazın kuvvetli rüzgarlarına dayanmak için yanal olarak iki metreden fazla hareket etme yeteneğine sahip. Özellikle baş mühendis projede güvenliğe öncelik verdi ve inşaat sırasında yalnızca 11 işçi (tek bir kazada 10) öldü. Buna karşın, altı ay önce açılan San Francisco-Oakland Körfezi Köprüsü’nü inşa ederken 28 işçi öldü.) Köprü güvertesinin altına asılan yenilikçi bir güvenlik ağı 19 işçinin hayatını kurtardı.
3. Eyaletler Arası Otoyol Sistemi – 10 Dünya Mühendislik Harikası
Interstate olarak adlandırılan Eyaletlerarası Karayolu Sistemi, ABD’de bulunan eyaletler arası bir otoyol ağı sistemidir. Sistem 1956 tarihli Federal Karayolu Yardımı Kanunu ile kurulmuştur. Adını dönemin ABD Başkanı Dwight D. Eisenhower’dan almaktadır. Kontrollü rampa tabanlı erişime sahip ve hemzemin kavşakları olmayan, sadece üst ve alt geçitleri olan 41.000 mil uzunluğundaki otoyollardan söz ediyoruz. Kısmen ulusal savunmayı desteklemek için inşa edilmiştir. Ancak olası bir soğuk savaş, atom saldırısı durumunda şehirlerin daha hızlı tahliyesine imkan vermektedir. Sistem banliyölerin büyümesini destekledi. Aynı zamanda belirli kentsel mahalleleri yok ederek Amerikan ekonomisini ve yaşam biçimini büyük ölçüde değiştirdi.
4. Transatlantik Kablo
1854’te Amerikalı tüccar Cyrus West Field, Atlantik Okyanusu’nun tabanına bir telgraf kablosu döşemek için bir tüzük sağladı. Dört başarısız denemeden sonra, Amerikan ve İngiliz donanma gemileri , 1858 yazında İrlanda ve Newfoundland’ı birbirine bağlayan yaklaşık 2.000 millik bir kablo döşemeyi başardılar . Kraliçe Victoria’nın Başkan James Buchanan’a 98 kelimelik açılış mesajını iletmesi 16 saat sürdü. Hızlı değil ama paket buharlı gemilerin 10 günlük transatlantik geçişlerinden daha hızlı. Ancak iletişim bağlantısı yalnızca birkaç hafta sonra çalışmayı durdurdu. Bununla birlikte, Field ısrar etti ve 1866’da transatlantik iletişimi büyük ölçüde hızlandıran kalıcı bir telgraf kablosu döşemek istiyordu. Sonuç olarak zamanın en büyük gemisi olan İngiliz gemisi Great Eastern ile sözleşme yaptı .
5. Hoover Barajı – 10 Dünya Mühendislik Harikası
21.000’den fazla işçiden oluşan bir ordu tarafından inşa edildi. 60 katlı Hoover Barajı, 1935’te tahsis edildi. Bu sırada dünyanın en büyük beton yapısı ve en yüksek barajıydı. Colorado Nehri’nin dört kazı tünelinden geçirilmesini gerektiren proje, planlanandan iki yıl önce bitti. Arizona-Nevada sınırındaki kemer – yer çekimi barajı, Colorado Nehri’nin akışını kontrol ediyor. Dahası 2 milyon dönümlük alanı sulayacak kadar su depoluyor. Bunun yanında 1 milyondan fazla eve hidroelektrik ile enerji sağlıyor. Hoover Barajı Las Vegas ve Phoneix gibi şehirlerin gelişmesini tetiklemiştir. Ayrıca oluşturulan Mead Gölü, su kapasitesi açısından ABD’deki en büyük rezervuardır.
6. Manş Tüneli
1994 yılında açılan Manş Tüneli , Büyük Britanya’yı Buz Devri’nden bu yana ilk kez Avrupa kıtasına bağladı. İnşaatı 6 yıl sürdü. “Chunnel” olarak bilinen, 1.100 tonluk tünel açma makineleri tarafından yapılmış üç beton boruyu içerir Aynı zamanda yolcuları, yükleri ve araçları taşıyan 31 millik tünel sistemi, deniz tabanının ortalama 150 fit altındadır. Ayrıca dünyanın en uzun 23 millik su altı uzantısını içerir. Tünel, yüksek hızlı Eurostar trenlerindeki yolcuların Londra’dan Paris’e iki saatten biraz fazla bir sürede seyahat etmelerine izin veriyor.
7. Kıtalararası Demiryolu – 10 Dünya Mühendislik Harikası
İç Savaş Doğu’yu kasıp kavururken, çalışmalar kıyıdan kıyıya ABD’yi bağlayacak bir demir yolu inşa etmek için başladı. 1862 Pasifik Demiryolu Yasası ile yetkilendirilen Central Pacific Railroad Company, California, Sacramento’dan doğuya doğru raylar döşemeye başladı. Daha sonra Union Pacific Railroad Company, batıda inşaata devam etti. Tüm işçiler sert kışlar ve kavurucu yazlar boyunca çalıştı. Bunun yanında Orta Pasifik’in büyük ölçüde göçmen olan Çinli işgücü, Sierra Nevada Dağları boyunca tünelleri patlatmak gibi zorlu bir göreve sahipti. Son olarak 1869’da altın bir çivinin yere çakılmasıyla inşaat sona erdi. Böylelikle kıtalararası demiryolu ülkenin batıya doğru genişlemesini kolaylaştırdı. Hem de ülkeler arası seyahat sürelerini aylardan bir haftanın altına indirerek.
8. Özgürlük Anıtı
Fransa ve Amerika Birleşik Devletleri arasındaki dostluğun bir sembolü olan 151 fit yüksekliğindeki Özgürlük Anıtı 1886’da yapılmaya başlandı. Başlangıçta Paris’te, Fransız heykeltıraş Frederic-Auguste Bartholdi, heykelin derisini oluşturmak için büyük bakır levhalar tasarladı. Sonra tüm malzemeler 200 kasa olarak New York’a geldi. Ayrıca dört aylık bir sürede işçiler heykeli bir araya getirdiler. Bir kaide üzerine monte ettiler. Ardından Eugène-Emmanuel Viollet-le-Duc ve Eyfel Kulesi’nin tasarımcısı Alexandre-Gustave Eiffel tarafından tasarlanan demir-çelik bir iskelete yapıştırdılar. Böylece tasarım, güçlü rüzgar esintileri sırasında, yüzeyin bağımsız olarak hareket etmesine izin verdi.
9. Hollanda Kuzey Denizi Koruma İşleri
Ülkenin bazı kısımları deniz seviyesinin altında kaldığında, Hollanda sel baskınını önlemek ve sığ bir Kuzey Denizi girişi olan Zuiderzee’den geniş araziler elde etmek için çalışmak zorundaydı. Böylelikle bent kapakları, fırtına dalgalanma bariyerleri ve barajlar sistemi inşa edildi. Dahası proje, Amerikan İnşaat Mühendisleri Derneği tarafından Modern Dünyanın Yedi Harikasından biri olarak adlandırıldı. Çalışmalar, 1927’de Zuiderzee’yi çevreleyen 19 mil uzunluğundaki bir setin beş yıllık inşaatıyla başladı. Bunu onlarca yıl süren arazi ıslah projeleri izledi. 1954 ve 1997 yılları arasında, Ren ve Meuse Nehirlerinin ağızlarındaki su akışlarını kontrol etmek için başka bir büyük proje üstlenildi.
10. New York ve Boston Metroları
New York City ve Boston sokaklarını tıkayan at arabaları ve yayaların üzerine kurum yağdıran yüksek trenler hayatı olumsuz etkiliyordu. Liderler daha hızlı ve daha temiz bir ulaşım alternatifi aradılar. Yöneticiler radikal bir çözüme yöneldiler. Böylece birçok Amerikalı’ nın pratik ve tehlikeli olarak gördüğü yer altı tren seyahati gündeme geldi. Boston ilk Amerikan metrosunu 1897’de açtı. Yedi yıl sonra onu New York metrosu izledi . Her iki şehir de, şehir hayatındaki kesintiyi en aza indirmek için bir aç-kapa inşaat yöntemi kullandı. Londra’daki dünyanın ilk metrosu hala buharla çalışan lokomotifler kullanırken, Amerikan sistemleri elektrikle çalışan trenleri kullanıyordu. Hızlı geçişin ortaya çıkışı, Boston, New York ve Amerikan şehirlerini takip edilecek şekilde yeniden tanımladı.
