Ruhsal Sağlığımızı Yönetmek İçin 5 Yöntem – Salgın Sürecinde Tinsel Özen
Ruhsal Sağlığımızı Yönetmek İçin 5 Yöntem – Salgın Sürecinde Tinsel Özen – Salgın sırasında ve salgını izleyen süreçte bir-çok psikolojik tepkinin meydana gelmesi sorunu bir gerçektir. Büyük bir korkudan, kayıtsız kalmaya doğru giden bir süreçten bahsetmekteyiz. Bununla birlikte bu süreçte gerçekleşen psikolojik etkilerin kalıcı sorunlara neden olduğu konusu da mevcuttur. Salgında en çok karşımıza çıkmakta olan rahatsızlıklar; kaygı bozuklukları, duygu-durumunda değişimler ve stres bozukluğudur. Salgın sürecinde fiziksel ve sosyal engellerin ruh sağlığı açısına olan etkileri aslında mühim konudur. Bu nedenle bu konuya sağlıklı yaklaşmak önemlidir. Pandeminin getirdiği ruhsal sonuçların arasında sosyal iletişimin azalması da vardır. Bununla birlikte sosyalliğimizi online da olsa sürdürerek, duygularımızı paylaşarak olumsuzluklarla başa çıkmamız mümkün görünmektedir.
Ruhsal Sağlığımızı Yönetmek İçin 5 Yöntem
Korku ve Kaygı Nedir?
Bununla beraber salgında psikolojik tepkiler korku ve kaygının arasındaki ayrımı anlamak daima güç olmuştur. Korku ve kaygının farkını anlamanın en iyi kanalı, tehlike kaynağını çok fazla insanın kabul etmesidir. Tehlikenin özünü anladığımızda, yaşanan duygunun gerçekliğine korku demekteyiz. Bununla birlikte kaygıyı da şöyle açıklamamız mümkündür. Öngörmenin imkansız olduğu, beter bir şeyin olacağını hissetmeyi ifade eden genel bir tanımdır.
Korku ve kaygı, sinir sistemimizin ‘mücadele et ya da git’ cevabını canlandırmayı barındırıran ana duygularıdır. Bununla beraber bu sayede yakın açıdan tehdit unsuru ile karşılaştığımızda çabuk tepki vermeyi elde ederiz. Bunun yanında salgın hem bizde hem de sağlık çalışanlarında kaygı ve korkuya yol açmaktadır. En önemli nedeniniyse ; enfeksiyonun bulaşıcı olması, büyük bir tehdit unsuru olarak iştirak etmesini saymak mümkün. Bununla birlikte yayılım alanını gittikçe arttırmasını da saymak yanlış olmaz.
Salgın esnasında açığa çıkan psikolojik dönütler yoğun bir korkudan kayıtsızlığa ve fatalizme varan çeşitliliği barındırır. Bununla beraber bazı insanlar bu tehdit unsuruna ayak uydurur ve daha az korkarlar. Ayrıca bazı durumlarda psikolojik travmaların kuvvetli ve kronik zamanlı olması muhtemeldir. Daha önceden SARS salgını için bulunan mevcut araştırmalarda, psikolojik travmaların kısa zamanlı olmadığını ifade etmişlerdir. Bununla beraber psikolojik etkilerin kuvvetli ve temelli sorunlara yol açtığını zaman göstermiştir. Ayrıca pandemi sürecindeki psikolojik dönütleri şu şekilde sıralamak mümkün.
Salgın Sırasındaki Psikolojik Dönütler
- Rahatsızlanma korkusu ve devamlı olarak hayatının sona ereceğini düşünme,
- İyileştirme gerektiren durumlarda salgından etkilenme korkusu nedeniyle hastaneye müraacat etmeme,
- Yaşam kaynaklarını yitirme, izolasyon sürecindeyken çalışamama, işverenlerinin çalıştığı yerle ilişiğini kesme korkusu,
- İnsanların hastalık ile ilişkilendirmesi sonucu toplumdan dışlanma,
- Karantinaya alınmaktan korkma,
- Değer verdiklerini salgından koruyamama, o insanlara virüs bulaştırma korkusu,
- Salgın nedeniyle değer verdiklerini yitime korkusu,
- Karantina sebebiyle değer verdiklerinden ve bakımını sağlayan insanlardan ayrı kalma endişesi,
- Ebeveynleri veya bakım sağlayanları karantinada olduğu için onlarsız kalan ve ayrı kalan çocukları, yaşlıları reddetme,
- İzolasyon durumundan ötürü çaresiz, yalnız hissetme, sıkıntılı olma, depresif halden muzdarip olma.
Dolayısıyla herkesin salgın durumunda farklı farklı tepki göstermesi olağan bir durum. Buna bağlı olarak bir duruma insanların vermiş oldukları mevcut tepkileri, kişinin karakterine, yaşadığı deneyimlerine bağlıdır. Bunun yanında, kişinin yaşamakta olduğu toplumun ve medya organlarının da etkisi altında kalması olasıdır. İnsanlar medyada görmüş oldukları görselleri, haberleri de tekrar tekrar izlemiş olduğunda mevcut sıkıntının büyümesi gerçekleşir.
Bunun yanında pandemi durumunda insanların vermiş bulundukları mevcut tepkilerin normal olduğunu söylemiştik. Bu nedenle bu salgın döneminde insanların kendine daha da çok özen göstermesi gerekmektedir. Özen göstermek fiziksel özen göstermesinin yanı sıra ruhsal özen göstermeyi de içinde barındırmaktadır. Bunun yanında salgın durumunun doğurmuş olduğu stres ve kaygı ile mücadele etmeyi öğrenmemiz gerekmektedir. Böylece her-gün tinsel özenimize yönelik etkinlikler gerçekleştirerek, psikolojik metanetli olma durumumuzu kuvvetlendirmemiz mümkündür. İşte bu anlamda sizlere tinsel özene müteveccih(yönelik) bazı önermeler.
Salgın Esnasında Mental Sağlınızı Korumak İçin Öneriler – Ruhsal Sağlığımızı Yönetmek
1) Hislerinizi Belirtin.
Bir deftere salgın dönemi ile ilgili sezgi ve düşüncelerinizi yazın. Bununla beraber salgın özelindeki bu mevcut fikirlerinizi dostlarınızla da paylaşın. Ayrıca hislerinizle mücadele edemediğinizi düşündüğünüz noktada psikologlardan yardım almayı geciktirmeyin.
2) Konutunuzda yalnızca size özel rahat bir alan hazırlayın.
Evet, konutunuzun bir yerinde yalnızca sizin için bulunan, rahatsız olamayacağınız bir rahat alan oluşturun. Salgının ve rutin yaşamının stresi, endişesiyle mücadele edememenin zirvesindeyken, sevdiğiniz battaniyenizi alın. Ve okumaktan hoşlandığınız bir kitapla alanınızda vakit geçirin. Bununla birlikte isterseniz güzel mumlar eşliğinde bunları gerçekleştirin, bu sayede daha hoş hissetmeniz muhtemel görünmektedir.
3) Tinsel özeni rutin hale getirin.
Stres idaresindeki en mühim olaylardan diğeri de, stresi kontrol için uyguladığımızb tarzımızı, hayatımıza entegre etmemizdir. Mesela stresle salgın döneminde mücadele etmek istiyorsanız, meditasyon bu anlamda önemli rol oynamaktadır. Ayrıca mühim olan, tinsel bakımınız için yaptığınız etkinlikleri aynı yüz yıkamak gibi alışılagelmiş duruma getirmektedir.
4) Kendinizi daha iyi hissettirecek filmlerden faydalanın.
Bilindik olan bir şey vardır ki o da izlediğimiz filmler üzerimizde belli başlı tesirler bırakır. Pandemi sürecinde, salgının olumsuz etkilerinden mental sıhhatimizi korumak adına iyi filmleri izlememiz önemlidir. Bununla birlikte isterseniz sevdiğiniz insanlardan isterseniz de internetten yararlanıp film dizini yapmanız kabildir. Örnek olarak ; ‘Midnight in paris’ , ‘Call me by your name’ , ‘Spirited away’ filmlerini söylemek mümkün.
5) Salgının size gösterdiklerini düşünün.
Salgında güzel zaman geçirmediğimiz aşikar. Bununla birlikte salgın, bizlerin hayat hakkında çok fazla şey anlaması konusunda yardım etti. Yaşamımızın ne kadar kıymetli olduğunu anladık. Ayrıca en mühimi herkes düşündüğünden daha kuvvetli olduğunu düşünmeye başladı. Bu da salgının getirdiği psikolojik dönütlerle mücadele etme konusunda çok önemli bir adımdı.
Son olarak Ruhsal Sağlığımızı Yönetmek için Yöntemler
Salgın hala bizimle birlikte rutin hayatımızda yaşamaya devam ediyor. Fakat aşıların da kurtuluşumuz için kilit rol oynadığı gerçek. Son olarak tinsel ve fiziksel açıdan kendinize özen gösterdiğiniz, sıhhatli günler dileyerek yazıyı sonlandırıyoruz.
