Tarihe Geçen Formula 1 Kazaları
Tarihe Geçen Formula 1 Kazaları – Formula 1 tarihi, birçok arabanın ve hatta izleyicinin dahil olduğu sayısız kaza ile dolu. Formula 1 kazaları zaman içerisinde sürüş güvenliği açısından hem katılımcılara hem de taraftarlara büyük endişeler yarattı. Tüm bu kazaların ortaya çıkardığı tek iyi şey, artan güvenlik geliştirmelerine ilham vermek oldu. Formula 1’in ilk günlerine geriye dönüp bakıldığında, tabiri caizse hız yapan tabut bile diyebileceğimiz, güvenlik adına konuşacak çok şeyin olmadığı araçlar ile yapılan yarışlardan bugüne ciddi geliştirmeler oldu. Yaşanan onlarca üzücü kazanın bir kısmına şahit olduk, bir kısmını da tarih sayfalarından öğreniyoruz.
Tarihe Geçen Formula 1 Kazaları
1961 Monza İtalya Grand Prix
1961 Monza İtalya Grand Prix’i, Formula 1 tarihindeki en trajik kazalardan biriydi. Ferrari’nin Alman pilotu Wolfgang Von Trips, Jim Clark ile çarpışmasının ardından arabasının kontrolünü kaybedip tribünlere de dalarak seyircileri altına aldı. Aracından fırlayarak hayatını kaybeden Von Tips ile birlikte 15 seyirci de hayatlarını kaybetti.
1978 Monza İtalya Grand Prix
1978 Monza’da Lotus takımının İsveçli pilotu Ronnie Peterson, yarışın henüz ilk virajına bile gelmemişken start düzlüğündeki bir çarpışmayla bariyerlere vurup alev alan aracından diğer sürücülerin yardımıyla ciddi bacak yaralanmalarıyla çıktı. Peterson, kaldırıldığı hastanede yaşadğı komplikasyonlardan dolayı vefat etti. Peterson’dan sonra bir daha Monza’da ölümlü bir kaza yaşanmadı.
1994 San Marino Grand Prix
Formula 1 kazaları içinde hafızalardan hiç çıkmayan, en trajik haftasonlarından biri 1994’te İtalya’nın Imola şehrindeki San Marino Grand Prix’te yaşandı. İlk olarak cuma günkü sıralama turlarının ilk bölümünde Jordan pilotu Rubens Barrichello, Variante Bassa virajındaki kazada aracının havalanması ve birkaç kez takla atması sonrası araçtan bilinci kapalı çıktı. Fakat kaldırıldığı hastaneden burun ve kol kırığı ile çıkarak ertesi gün yarışmayı sadece izleyebildi.
Cumartesi günkü sıralama turlarında, bir önceki turda aracının ön kanadında hasar oluşmasına rağmen turuna devam edip daha sonra bu problemin yarattığı kontrol kaybıyla Villeneuve virajına diklemesine çarpan Simtek pilotu Roland Ratzenberger, aracının sürücü bölümü zarar görmemesine rağmen çarpışmanın etkisiyle kafatası kırığı sonucu hayatını kaybetti.
Pazar günkü yarışlarda 3 kez dünya şampiyonu olmuş Williams pilotu Ayrton Senna, Tamburello virajında aracının yoldan çıkması sonucu 306 km/sa hızdan sadece 211 km/sa hıza düşebilerek beton duvara çarptı ve hayatını kaybetti. Efsane pilot ile ilgili belgesele bu linkten göz atabilirsiniz.
1955 Monaco Grand Prix
Lancia’nın İtalyan pilotu Alberto Ascari, 1955 Monaco Grand Prix’te yaşadığı kaza sonrası Herkül Körfezi’ne düştü. Hastaneye kaldırılan Ascari, burun yaralanmasıyla taburcu edildi. Fakat olaydan bağımsız olarak birkaç gün sonra Monza’da yaptığı test turları esnasında kaza yaparak vefat etti.
1982 Belçika Grand Prix
1982’de Belçika’da yapılan sıralama turlarında, Ferrari pilotu Gilles Villeneuve aracının havalanıp defalarca takla atması sonrasında boynunun kırılması ile hastaneye götürülmesine rağmen hayatını kaybetti.
1977 Güney Amerika Grand Prix
1977 Güney Amerika Grand Prix’te yarış devam ederken pist kenarındaki bir araçtaki motor yangınını söndürmeye giden itfaiye Frederick Jansen van Vuuren, Shadow Racing pilotu Tom Pryce’in çarpması sonucu hayatını kaybetti. Jansen’in elindeki yangın söndürücü de Pryce’ın kafasına isabet ederek ölümüne sebep oldu.
1976 Almanya Grand Prix
1976’da Almanya’daki yarışta sürücülerin tehlikeli hava koşullarından şikayetçi olması ve protestoları sebebiyle neredeyse gerçekleşmeyecekken sadece 1 oyla yapılmasına karar verildi.
Bu protestolara öncülük edenlerden biri olan Ferrari pilotu Niki Lauda, pist kenarındaki bir sete çarpmasıyla aracında ateşler içerisinde kalmasına rağmen kurtarıldı. Daha sonra yanıklarıyla ilgili birçok ameliyat geçiren Lauda, ertesi sezon kendisine özel olarak modifiye üretilmiş bir kask ile yarışarak şampiyon oldu.
Tarihe Geçen Formula 1 Kazaları 80 Sonrası
1998 Belçika Grand Prix
1998 Belçika Grand Prix’inde yağmurlu havanın da etkisiyle 13 arabanın birbirine girdiği kaza, ölümsüz bir şekilde gerçekleşti. 22 araç ile başlayan yarış, 1 saat süren temizlik sonrası 18 araç ile devam edebildi.
1973 İngiltere Grand Prix
İngiltere’deki yarışın henüz ilk turunda yaşanan ve 9 aracın yarıştan çıktığı zincirleme kazada yaralanan Fina’nın İtalyan pilotu Andrea de Adamich kariyerini sonlandırmak zorunda kaldı.
1980 Monaco Grand Prix
Tyrrell pilotu Derek Daly, yarışın ilk turunda üç aracın çarpıştığı kazadan çok etkilenerek şunları söyledi: “Hayatın yavaşlıyor. Her şey ağır çekimde gitmeye başlıyor. Baş aşağı ineceğimi düşündüğümde yerdeki çakıl taşlarına odaklandığımı bile hatırlayabiliyorum.”.
2007 Kanada Grand Prix
BMW Sauber pilotu Robert Kubica, 2007 Kanada Grand Prix’indeki karıştığı şiddetli kazada aracı büyük hasar almasına rağmen sadece ayak bileğinin burkulmasıyla kurtuldu. Aracının dış cephe kaplaması, çarpışma durumunda etkileri azaltmak için tasarlanmıştı ve oldukça başarılı oldu.
Tarihe Geçen Formula 1 Kazaları Geçtiğimiz Yıl
2020 Bahreyn Grand Prix
2020’de Bahreyn’de yapılan yarışta, HAAS’ın İsviçreli pilotu Romain Grosjean, bariyerlere dik bir şekilde çarpıp aracı da alevler içinde kalmasına rağmen aracından çıkabilerek hayatta kaldı.
Bu zamana kadar yaşanan kazalardan çıkarılan dersler sayesinde yapılan geliştirmeler sonuç vermiş oldu.
Formula 1 2020 sezon değerlendirmesi ve 2021’e hazırlık yazımıza da göz atabilirsiniz.