Sosyal Medya ve Kimlik Araştırması
Sosyal Medya ve Kimlik Araştırması – Yeni nesil pazar araştırma platformu Adgager, sosyal medya platformlarında yansıttığımız kimlikleri ve sosyal medya kullanım alışkanlıklarını ölçmek üzere yeni bir araştırma başlattı. Sosyal medya ve Kimlik adlı araştırma, Adgager tarafından ilk kez 2019 yılında gerçekleştirilmişti. Bu yıl yeniden tekrarlanan araştırma sonuçları son 3 yılda değişen bakış açılarımız ve alışkanlarımıza ışık tutar nitelikte.
Sosyal medyada sen, gerçekten ‘’sen’’ misin? Dijital kanallar, sosyal medya platformları hatta mesajlaşma uygulamaları… Buralarda sahip olduğumuz sanal kimlikler gerçek kimliklerimizle ne kadar uyumlu? Olmadığı birini yansıtmak ve belki de olmak istediği kişiyi göstermek için uygun ortam sağlayan bu ekranlar, tutum ve davranışlarımızı değiştiriyor olabilir mi? Asıl soru sosyal medyada biz gerçekten biz miyiz?
İşte sonuçlar!
Ben gerçeğim, sen ise sahte
Her 10 kişiden 3’ü sosyal medyada gerçek kimliğini yansıtmıyor.
Araştırmaya katılan sosyal medya kullanıcılarının %70’i sosyal medyada gerçek kimliğini yansıttığını ifade ediyor.’’Biraz ben biraz da göstermek istediğim beni yansıtıyor’’ diyenlerin oranı ise azımsanacak gibi. Katılımcıların %27’si sosyal medyadaki gerçekliğinden şüpheli.
Kendi gerçekliğinden emin olan bu kullanıcılara çevresindeki kişileri sorduğumuzda ise gelen cevaplar şaşırtıyor. Zira katılımcıların %90’ı çevresindeki sosyal medya kullanıcılarının gerçek kimliğini tam olarak yansıtmadığını düşünüyor.
Katılımcılara göre gerçek kimliğin en çok yansıtıldığı sosyal medya platformları WhatsApp (%35), Twitter (%25), LinkedIn (%12) iken listeyi sırasıyla Facebook, Instagram ve YouTube takip ediyor.
Yaş oranı ilerledikçe Instagram’da gerçek kimliğin yansıtıldığını söyleyenler artarken, Twitter’da gençler gerçek kimliğin daha çok yansıtıldığını düşünüyor. Cinsiyet kırılımlarına baktığımızda ise, kadınlar WhatsApp ve Twitter’da erkeklerden çok, erkekler ise Instagram ve LinkedIn’de kadınlar çok gerçek kimliğin yansıtıldığını iddia ediyor.
2019 yılında yapılan ilk araştırma raporumuza göre, gerçek kimliğin en çok yansıtıldığı platform Twitter (%22) iken onu çok az bir farkla (%20 ile) Facebook takip ediyordu. Cinsiyet ve yaş kırılımlarına dikkat ettiğimizde ise erkekler en çok Facebook’ta gerçek kimliğin yansıtıldığına inanırken; kadınların düşüncesi bunun Twitter olduğu yönünde idi.
Dikkat çeken oranlar
Katılımcılar arasında en çok zaman geçirilen sosyal medya platformu açık ara ve %52 ile Instagram olurken, Whatsapp %15, Twitter ise %13 ile onu takip ediyor.
2019 yılında yapılan araştırma sonuçlarına göre, 48 yaş üstü Facebook’ta sık zaman geçirenlerin oranı %49 iken, oranın bu yıl %7’e kadar düştüğü görülüyor.
LinkedIn kullanımı erkekler, yüksek ses grupları ve genç yaş grupları tarafından daha aktif kullanılıyor.
Telegram kullanımı ise erkeklerde, düşük ses gruplarında ve yüksek yaş gruplarında daha aktif iken, Pinterest’i kadınlar, yüksek ses ve genç yaş grubu daha sık kullanıyor.
Tiktok’ta ise artış söz konusu. 2019 yılında Tiktok’u aktif olarak kullandığını söyleyenlerin oranı %6 iken, bu yıl %11’e yükseliyor. Erkekler ve yüksek yaş grupları ise Tiktok’ta kadınlar ve gençlerden daha sık zaman geçiriyor.
Fenomen güveni az ancak reklamlar etkiliyor
Yalnızca sosyal medya kullanım ve kimlik değerlendirmesiyle yetinmeyen Adgager araştırma ekibi. Hangi platformlardaki reklamların kullanıcıları daha çok etkilediğini merak ediyor. Sonuç en sık zaman geçirildiği iddia edilen Instagram oluyor. Reklamlarından en çok etkilenilen platform %65 ile Instagram olurken, onu %17 ile YouTube takip ediyor.
Kadınlar (%75) erkeklere (%50) oranla Instagram reklamlarından daha çok etkilendiğini ifade ederken hiçbir reklamdan etkilenmiyorum diyenlerin oranı ise %5’te sabitleniyor. Adgager araştırma ekibinin verdiği bilgiye göre, 2019 – 2021 karşılaştırmasındaki dikkat çeken fark ise burada devreye giriyor. Zira Instagram reklamlarından etkilenenlerin oranı %39’dan %65’e yükselirken, Youtube reklamlarından etkilenenler %23’ten %17’e geriliyor. 2019 yılında hiçbir reklamdan etkilenmiyorum diyenlerin oranı %27’den %5’e kadar iniyor.
Gelelim fenomenlere… Reklamlar bizi etkiliyor ancak fenomen ya da influencer olarak nitelendirdiğimiz isimlere olan güven giderek düşüyor. 2019 yılına kıyasla %3 daha gerileyen sosyal medya fenomenlerinin fikir ve görüşlerine güven oranı bu yıl yalnızca %10 olarak değerlendiriliyor. Dikkat çeken kırılım ise cinsiyet. Cinsiyet kırılımına bakıldığında kadınların erkeklerden daha fazla fenomen güvenine sahip olduğu görülüyor.
Sosyal Medya ve Kimlik Araştırması – Yönetici Özeti
Adgager Ceo’su Umut Vural
“2019 yılında yaptığımız ‘’Sosyal Medya ve Kimlik’’ araştırması oldukça dikkat çekmişti. Pandemi, yeni normaller ve sektörel dönüşümlerle birlikte pek çok alışkanlığımızın değiştiğini ve neredeyse her alanda bu farkı hissettiğimizi söyleyebiliriz.Bu sebeple sosyal medya, sanal/gerçek kimliklerimiz ve pek tabii dijital alışkanlıklarımızın da değiştiğini düşünerek araştırmayı tekrarlamak istedik.Yüz yüze kurulan iletişimden farklı olarak gerçekliğimizi daha az sorguladığımız bu ekranlarda kişilerin kendi yansımasına güvendiğini ancak çevresindekilere de bir o kadar güvenmediğini görüyoruz. Ki araştırma bulgularına göre ‘’her 10 kişiden 3’ü de gerçek kimliğini yansıtmıyor’’.
2019 yılında ne ise şimdi de öyle. Rakamların farklılıklarından çok bu oranın değişmemesi dikkat çekici ve aslında düşünceyi de gerçekçi kılan bir detay. Hatta var olan bir problemi hatırlattığı için bir o kadar önemli diyebilirim. Fenomen güveni de öyle. Hatta fenomenler çoğaldıkça sanki güven de azalıyor. Tutum ve davranışlar böyle iken alışkanlıkların ve kullanımların değiştiğini söylemek mümkün tabi. Özellikle platform ve kırılımlara dikkat ettiğimizde Facebook’un düşüşü, Tiktok ve WhatsApp’ın yükselişi, Youtube reklamlarındaki etkinin azalması gibi durumlar bir yana Instagram’ın kaybetmediği hatta artan popülerliği güven artışını da beraberinde getiriyor gibi görünüyor.