Aralık Ayında İçimizi Isıtan Noel Bayramı
Noel, Doğuş Bayramı ya da Christmas. Her yıl 25 Aralık’ta İsa’nın doğumunun kutlandığı Hristiyan bayramı olarak tarihe geçiyor. Peki Aralık ayında içimizi ısıtan Noel Bayramı hakkında başka neler biliyoruz?
Christmas olarak da tanımladığımız Noel, çeşitli kültürlerde Doğuş Bayramı, Kutsal Doğuş veya Milat Yortusu olarak kayıtlara geçiyor. Kutlandığı ülkelerde bayram olarak değerlendirilen Noel, nüfusunun çoğunluğunu Hristiyanların oluşturduğu birçok ülkede resmi tatil olarak kabul ediliyor.
Ermeni Kilisesi gibi bazı Doğu Ortodoks Kiliseleri ise Jülyen takviminde 25 Aralık’a denk gelen 6 Ocak’ı Noel olarak kutluyorlar. Hristiyanların çoğunlukta olduğu bu bahsi geçen ülkelerde ise Noel tatili yılbaşı tatili ile birleştiriliyor.
Noel’in Anlamı Nedir?
Noel kutlamaları aslında saf dinî inanca sonradan katılan bir gelenektir. Noel’in kökeni antik çağlardan itibaren kutlanan Pagan kış festivallerinden geliyor. Hatta Hristiyanlıktan önce büyük oranda putperest olan Roma İmparatorluğu’nda 25 Aralık, güneş tanrısının doğum günü olarak kabul edilirdi.
Günümüzde ise Noel, Hristiyanlar tarafından İsa’nın doğum günü olarak kutlanıyor. İsa (MÖ 4 – MS 30-33), Hristiyanlıktaki temel figürlerden biri. Roma İmparatorluğu’nun Yahudiye eyaletinde kendisi de bir Yahudi olan Meryem’den dünyaya gelmiştir. Hristiyanlık ve İslamiyet’te İsa’nın tanrı tarafından babasız doğduğu söylenir.
Noel Baba Kimdir? – Aralık Ayında İçimizi Isıtan Noel Bayramı
Noel Baba, Noel arifesini Noel’e bağlayan gece evlere gizlice girerek çocuklara hediye bıraktığına inanılan efsanevi kişi. Aslında Noel Baba efsanesinin de dünya tatlısı bir Psikopos’tan geldiği iddia edilir. 6 Aralık’ta çocuklara şekerleme ile hediye verilmesi geleneği Piskopos Nikola’yı konu alan Hollanda efsanesi Sinterklaas’a dayandığı efsanesini duymuşsunuzdur. Bu efsane ilk kez Hollandalı göçmenler vasıtasıyla Amerika Birleşik Devletleri’ndeki New Amsterdam’a (günümüz New York) ulaşmıştır.
Noel Babanın Görevi Nedir?
Noel Baba, özellikle çocukları mutlu etmek için diyar diyar dolaşan yaşlı sevimli bir dededir. Elfleri ile birlikte çocuklar için oyuncaklar yapar. Öyle ki çocuklar kendisine mektupla Noel için hangi hediyeyi istediklerini bildirir. Daha sonra Noel Baba da ren geyiklerini çektiği uçan kızağını hediyelerle doldurur ve evlere bacalardan girerek herkesin hediyesini dağıtır. Bu arada çocuklar tarafından kendisi ve geyikleri için bırakılan süt, kurabiye, havuç gibi yiyecek ve içecekleri tüketirler.
Noel Baba’yı günümüzde kır saçlı, uzun kır sakallı, sevimli, koca göbekli, tonton birisi olarak resmederiz. Ayrıca beyaz tüyleri olan kırmızı bir cübbe giyer ve aynı malzemeden bir kukuleta takar. Noel Baba’nın eşi Noel Anne de eşi ile uyumludur. Evinin yeri ülkelerin geleneklerine göre değişiklik gösterir. Örneğin Kuzey Kutbu, Finlandiya’daki Korvatunturi, İsveç’teki Dalecarlia veya Grönland bunlardan bazılarıdır. Bazı ülkelerde de Noel Baba grottoları kurulur. Çocuklar Noel Baba kılığındaki oyuncuların dizlerine oturarak hediye olarak ne istediklerini söyler.
Noel Gelenekleri – Aralık Ayında İçimizi Isıtan Noel Bayramı
Noel gelenekleri, Noel kutlamasıyla ilgili çeşitli gelenekleri, dini uygulamaları, ritüelleri ve folkloru içerir. Bu geleneklerin çoğu ülkeye veya bölgeye göre değişirken, diğerleri evrenseldir ve dünyanın her yerinde hemen hemen her yerde uygulanmaktadır.
Noel tatili ile ilgili gelenekler, kökenleri ve doğası bakımından çeşitlilik gösterir; bazı gelenekler, kökenleri dinin içinden gelen yalnızca Hıristiyan bir dini karakterden oluşurken, diğerleri, doğası gereği daha kültürel veya laik olarak tanımlanmış ve dünyanın dışından doğmuştur.
Kiliseye Gitmek
Noel Günü, her kilise için ayrı bir anlam taşıyor. Mesela Lutheran Kilisesi’nde bir Festival, Roma Katolik Kilisesi’nde bir Ciddiyet ve Anglikan Cemaati’nin başlıca Bayramıdır. Noel, Paskalya ile birlikte, yıllık kilise katılımının en yüksek olduğu dönemdir. Hıristiyanlar için Noel Arifesi veya Noel Günü kilise hizmetine katılmak, Noel sezonunun tanınmasında önemli bir rol oynar.
Noel Ruhunu Etrafa Yansıtmak
Bu bayramda içimizin ısınmasının en büyük nedenlerinden biri, belki ide ruhunun dekorasyonlarına yansımasıdır. Çünkü bir emekle hazırladığımız o süsler, ışıklar, Noel ağacını süslerken aldığımız zevk… Hiçbir şey bundan daha tatmin edici olamaz, değil mi? Ayrıca, fırından yeni çıkan zencefilli kurabiyelere de değinmezsek olmaz. Birbirimize aldığımız güzel hediyeler, sıcak aile ortamı ve aile pijamaları aradığımız mutluluğu bize veriyor.
Noel’in geleneksel renkleri çam yeşili, kar beyazı ve kalp kırmızısıdır. Bunun yanı sıra diğer metalik renkler gibi altın ve gümüş de çok yaygındır. Aslında, Noel ağaçları Pagan geleneklerinden gelen bir ritüeldir. Yaprak dökmeyen ağaçları ve çelenkleri ölümsüz yaşamın simgesi olarak kullanırlar.
Nativitiy Play (Doğuş Oyunu)
Bir Doğuş oyunu veya Noel yarışması, İsa’nın Doğuşu hikayesini anlatan bir oyun. Genellikle doğuş şöleni olan Noel’de yapılır. Öyle ki, birçok okulda da gelenek haline gelmiş bu oyun sürdürülüyor. Kostümlü çocuklar, insan ve melek karakterleri ve genellikle hayvanlar ve sahne dekorları gibi davranırlar. Bebek İsa bazen bir oyuncak bebekle bazen de gerçek bir bebekle temsil edilir.
Noel Yemekleri
Noel sofrasındaki yemek çeşitliliğine inanamazsınız! Yemekler o kadar çeşitli ki… Bu çeşitler ülkeden ülkeye değişiyor desek yalan olmaz. Mesela, Japonya’nın olmazsa olmaz Noel geleneği kremayla kaplanmış ve çileklerle süslenmiş beyaz bir sünger kek olan Japon Noel pastasıdır. Lübnan’da ise şeker kaplı bademleri görürüz. Fakat şunu unutmayalım ki, bu sofrada asla eskimeyecek 2 şey vardır: Hindi ve Noel pudingi.
Özenle hazırlanmış bu sofraları sadece görmek bile içimizi ısıtmaya yetiyor!
